Rozdział 1 Postanowienia ogólne Art. 1. [Zakres regulacji] Ustawa określa: 1) zasady nawiązywania stosunku służbowego, 2) przebieg służby, 3) korpusy i stopnie służbowe, 4) obowiązki i prawa, 5) uposażenie i inne świadczenia pieniężne, 6) odpowiedzialność dyscyplinarną – funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego. Art. 2. [Definicje]Ilekroć w ustawie jest mowa o: 1) „SKW” – należy przez to rozumieć Służbę Kontrwywiadu Wojskowego; 2) „SWW” – należy przez to rozumieć Służbę Wywiadu Wojskowego. Art. 3. [Kwalifikacje na funkcjonariusza SKW albo SWW]Funkcjonariuszem SKW albo SWW może być osoba: 1) posiadająca wyłącznie obywatelstwo polskie; 2) korzystająca z pełni praw publicznych; 3) wykazująca nieskazitelną postawę moralną, obywatelską i patriotyczną; 4) dająca rękojmię zachowania tajemnicy stosownie do wymogów określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych; 5) posiadająca co najmniej średnie wykształcenie i określone kwalifikacje zawodowe oraz zdolność fizyczną i psychiczną do pełnienia służby. Art. 4. [Kategorie zdolności do służby w SKW i SWW]1. Ustala się następujące kategorie zdolności do służby w SKW i SWW: 1) Z/SKW – zdolny do służby w SKW; 2) Z/SWW – zdolny do służby w SWW; 3) N/SKW – trwale albo czasowo niezdolny do służby w SKW; 4) N/SWW – trwale albo czasowo niezdolny do służby w SWW. 2. Zdolność fizyczną i psychiczną kandydatów do służby w SKW i SWW ustala wojskowa komisja lekarska, zwana dalej „komisją lekarską”. 3. Orzeczenie o zaliczeniu danej osoby do jednej z kategorii, o których mowa w ust. 1, właściwa komisja lekarska wydaje na podstawie badania lekarskiego fizycznej i psychicznej zdolności tej osoby do służby, a w razie potrzeby również obserwacji szpitalnej. 4. Do komisji lekarskiej kierują z urzędu lub na wniosek zainteresowanego: 1) Szef SKW albo Szef SWW – kandydatów do służby odpowiednio w SKW albo SWW; 2) Szef SKW albo Szef SWW – podległych sobie funkcjonariuszy; 3) sąd, prokurator albo inny organ, przed którym toczy się postępowanie w sprawach o przestępstwo lub wykroczenie, jeżeli orzeczenie komisji lekarskiej jest niezbędne w postępowaniu karnym lub w postępowaniu w sprawach o wykroczenie; 4) Minister Obrony Narodowej – wszystkich funkcjonariuszy. 5. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z ministrami właściwymi do spraw wewnętrznych, zabezpieczenia społecznego i zdrowia, określi, w drodze rozporządzenia: 1) właściwość i tryb postępowania komisji lekarskich w sprawach, o których mowa w ust. 2 i 4; 2) wykaz chorób i ułomności uwzględniany przy orzekaniu o zdolności do służby w SKW i SWW; 3) tryb kierowania do komisji lekarskich; 4) szczegółowe warunki orzekania w sprawach, o których mowa w ust. 2 i 4; 5) właściwość organów i tryb uchylania orzeczeń w ramach nadzoru. 6. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 5, należy w szczególności uwzględnić niezbędną dokumentację medyczną i inne dokumenty mogące stanowić podstawę orzeczenia, niezbędne elementy orzeczeń i wzory orzeczeń, możliwość składania sprzeciwów przez członków komisji lekarskich, a także zatwierdzania orzeczeń przez komisje lekarskie wyższego szczebla. Art. 5. [Przyjęcie kandydata do służby]1. Przyjęcie kandydata do służby w SKW albo SWW następuje po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego, na które składają się: 1) przyjęcie podania o przyjęcie do służby, kwestionariusza osobowego, a także dokumentów stwierdzających wymagane wykształcenie i kwalifikacje zawodowe oraz zawierających dane o uprzednim zatrudnieniu; 2) przeprowadzenie rozmowy kwalifikacyjnej; 3) postępowanie sprawdzające, określone w przepisach o ochronie informacji niejawnych; 4) ustalenie zdolności fizycznej i psychicznej do służby w SKW lub SWW. 2. W stosunku do kandydata ubiegającego się o przyjęcie do służby w SKW albo SWW na stanowisko wymagające szczególnych umiejętności lub predyspozycji, postępowanie kwalifikacyjne może być rozszerzone o czynności mające na celu sprawdzenie przydatności kandydata do służby na takim stanowisku, w tym o przeprowadzenie badania psychofizjologicznego. 3. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, szczegółowe zasady i tryb przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego wobec kandydatów do służby oraz wzór kwestionariusza osobowego, uwzględniając potrzebę uzyskania takich informacji o kandydacie, które są niezbędne do podjęcia decyzji o przyjęciu do służby w SKW lub SWW. Art. 6. [Przysięga]1. Przed podjęciem służby funkcjonariusz SKW albo SWW składa przysięgę według następującej roty: „Ja, Obywatel Rzeczypospolitej Polskiej, świadom podejmowanych obowiązków funkcjonariusza Służby Kontrwywiadu Wojskowego (Służby Wywiadu Wojskowego), przysięgam: służyć wiernie Rzeczypospolitej Polskiej i stać na straży Konstytucji. Przysięgam sumiennie i bezstronnie wykonywać obowiązki funkcjonariusza, w potrzebie z narażeniem życia, a także strzec honoru, godności i dobrego imienia Służby.”. Przysięga może być złożona z dodaniem zdania „Tak mi dopomóż Bóg”. 2. Minister Obrony Narodowej określa, w drodze zarządzenia, szczegółowy ceremoniał składania przysięgi, o której mowa w ust. 1. Art. 7. [Nawiązanie stosunku służbowego]1. Stosunek służbowy funkcjonariusza SKW albo SWW, zwanego dalej „funkcjonariuszem”, powstaje w drodze mianowania na podstawie dobrowolnego zgłoszenia się do służby. 2. Początek służby funkcjonariusza liczy się od dnia określonego w rozkazie personalnym o przyjęciu do służby i mianowaniu na stanowisko służbowe w SKW albo SWW. 3. Mianowanie może nastąpić po odbyciu zasadniczej służby wojskowej albo po przeniesieniu do rezerwy. 4. Warunku określonego w ust. 3 nie stosuje się do kobiet. Od warunku tego można odstąpić również w stosunku do absolwentów szkół wyższych. Art. 8. [Służba przygotowawcza]1. Osobę przyjętą do służby w SKW albo SWW mianuje się funkcjonariuszem w służbie przygotowawczej na okres 3 lat. 2. Po upływie okresu służby przygotowawczej i uzyskaniu pozytywnej oceny ogólnej w opinii służbowej funkcjonariusz zostaje mianowany na stałe. 3. W przypadkach uzasadnionych szczególnymi kwalifikacjami funkcjonariusza Szef SKW i Szef SWW, każdy w zakresie swojego działania, może skrócić okres jego służby przygotowawczej albo zwolnić funkcjonariusza od odbywania tej służby. 4. W razie przerwy w wykonywaniu przez funkcjonariusza obowiązków służbowych trwającej dłużej niż 3 miesiące Szef SKW albo Szef SWW może przedłużyć okres jego służby przygotowawczej. Art. 9. [Kompetencje Szefa SKW i Szefa SWW]1. Szef SKW i Szef SWW, każdy w zakresie swojego działania, jest właściwy do przyjmowania do służby, mianowania funkcjonariuszy na stanowiska służbowe oraz ich przenoszenia, delegowania, oddelegowania, zwalniania i odwoływania ze stanowisk służbowych, zawieszania i uchylania zawieszenia w czynnościach służbowych, zwalniania ze służby oraz stwierdzania wygaśnięcia stosunku służbowego. 2. W sprawach osobowych funkcjonariuszy innych, niż wymienione w ust. 1, są właściwi przełożeni, upoważnieni przez Szefa SKW albo Szefa SWW. 3. Sprawy osobowe, o których mowa w ust. 1, są załatwiane przez wydanie rozkazu personalnego. Art. 10. [Czas pełnienia służby]1. Czas pełnienia służby funkcjonariusza jest określany wymiarem jego obowiązków, z uwzględnieniem prawa do wypoczynku. 2. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, rozkład czasu służby, z uwzględnieniem czasu na wypoczynek oraz przypadków przedłużenia czasu służby funkcjonariuszy SKW i SWW, uzasadnionych potrzebą zapewnienia niezakłóconego toku służby. Art. 11. [Delegacja]Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, warunki bezpieczeństwa i higieny służby oraz zakres, w jakim do tych warunków mają zastosowanie przepisy działu dziesiątego ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. uwzględniając szczególny charakter służby, zagrożenia występujące na niektórych stanowiskach służbowych lub podczas wykonywania niektórych zadań służbowych oraz obowiązki spoczywające na funkcjonariuszach oraz ich przełożonych w zakresie zapobiegania ewentualnym zagrożeniom dla życia lub zdrowia, a także uwzględniając przepisy prawa mające zastosowanie do stanowisk służbowych nieobjętych specyfiką służby w SKW albo SWW. Art. 12. [Okresowe opiniowanie służbowe]1. Funkcjonariusz podlega okresowemu opiniowaniu służbowemu, przeprowadzanemu: 1) w służbie przygotowawczej – nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy; 2) w służbie stałej – raz na 2 lata. 2. Funkcjonariusza zapoznaje się z opinią służbową w ciągu 7 dni od dnia jej sporządzenia; może on w terminie 14 dni od dnia zapoznania się z opinią służbową wnieść odwołanie do wyższego przełożonego. 3. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, wzór formularza opinii służbowej, szczegółowe zasady i tryb opiniowania funkcjonariuszy, uwzględniając przesłanki opiniowania i jego częstotliwości, kryteria brane pod uwagę przy opiniowaniu i skalę ocen, przypadki opiniowania z pominięciem okresów przewidzianych w ustawie, właściwość przełożonych w zakresie wydawania opinii, tryb zapoznawania funkcjonariuszy z opinią służbową oraz tryb wnoszenia i rozpatrywania odwołań od opinii. Art. 13. [Odwołanie z zajmowanego stanowiska]1. Funkcjonariusza można odwołać z zajmowanego stanowiska i przenieść do dyspozycji odpowiednio Szefa SKW albo Szefa SWW. 2. Funkcjonariusz może pozostawać w dyspozycji odpowiednio Szefa SKW albo SWW, nieprzerwanie nie dłużej niż 12 miesięcy. 3. Po upływie okresu, o którym mowa w ust. 2, funkcjonariusza przenosi się na określone stanowisko służbowe, a w razie niewyrażenia przez niego pisemnej zgody na przeniesienie na to stanowisko, funkcjonariusza zwalnia się ze służby z zachowaniem uprawnień przewidzianych dla funkcjonariuszy zwalnianych na podstawie art. 19 ust. 2 pkt 7, chyba że spełnia warunki do zwolnienia ze służby na korzystniejszych zasadach. 4. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, warunki i tryb przenoszenia funkcjonariuszy do dyspozycji odpowiednio Szefa SKW albo Szefa SWW, z uwzględnieniem sposobu pełnienia służby w okresie pozostawania w tej dyspozycji. Art. 14. [Przeniesienie do pełnienia służby w innej miejscowości]1. Funkcjonariusz z urzędu lub na własną prośbę może być przeniesiony do pełnienia służby albo delegowany na okres do 6 miesięcy do czasowego pełnienia służby w innej miejscowości. 2. Szef SKW i Szef SWW, każdy w zakresie swojego działania, w uzasadnionych przypadkach może przedłużyć okres delegowania, o którym mowa w ust. 1, do 12 miesięcy. Art. 15. [Powierzenie obowiązków służbowych na innym stanowisku]1. Funkcjonariuszowi można powierzyć, na okres do 6 miesięcy, pełnienie obowiązków służbowych na innym stanowisku. W takim przypadku uposażenie funkcjonariusza nie może być obniżone. 2. Funkcjonariusza, gdy jest to uzasadnione realizacją odpowiednio zadań SKW albo SWW, za jego zgodą, można oddelegować do wykonywania zadań służbowych poza SKW albo SWW, po przeniesieniu go do dyspozycji odpowiednio Szefa SKW albo Szefa SWW. Przepisów art. 13 nie stosuje się. 3. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, warunki i tryb oddelegowania, uprawnienia i obowiązki funkcjonariusza w czasie oddelegowania, wysokość i sposób wypłacania uposażenia i innych świadczeń pieniężnych przysługujących oddelegowanemu funkcjonariuszowi, uwzględniając miejsce oraz charakter i zakres wykonywanych przez niego zadań służbowych poza SKW albo SWW, a także ustali, z uwzględnieniem przepisów o ochronie informacji niejawnych, szczególne uprawnienia i obowiązki funkcjonariusza pełniącego służbę poza granicami kraju. Art. 16. [Przeniesienie na niższe stanowisko służbowe]1. Funkcjonariusza przenosi się na niższe stanowisko służbowe w razie wymierzenia kary dyscyplinarnej wyznaczenia na niższe stanowisko służbowe. 2. Funkcjonariusza można przenieść na niższe stanowisko służbowe w przypadku: 1) orzeczenia przez właściwą komisję lekarską trwałej niezdolności do pełnienia służby na zajmowanym stanowisku służbowym, jeżeli nie ma możliwości mianowania go na stanowisko równorzędne; 2) nieprzydatności na zajmowanym stanowisku służbowym, stwierdzonej w opinii służbowej w okresie służby przygotowawczej; 3) niewywiązywania się z obowiązków służbowych na zajmowanym stanowisku służbowym, stwierdzonego w okresie służby stałej w dwóch kolejnych opiniach służbowych, między którymi upłynęło co najmniej 6 miesięcy; 4) likwidacji zajmowanego stanowiska służbowego lub z innych przyczyn uzasadnionych potrzebami organizacyjnymi gdy nie ma możliwości mianowania go na równorzędne stanowisko służbowe. 3. Funkcjonariusza można przenieść na niższe stanowisko służbowe również na jego pisemną prośbę. 4. Funkcjonariusz, który nie wyraził zgody na przeniesienie na niższe stanowisko służbowe z przyczyn określonych w ust. 2, może być zwolniony ze służby. Art. 17. [Zawieszenie w czynnościach służbowych]1. Funkcjonariusza zawiesza się, rozkazem personalnym odpowiednio Szefa SKW albo Szefa SWW, w czynnościach służbowych, na czas nie dłuższy niż 3 miesiące, w razie wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego w sprawie o przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego. 2. Funkcjonariusza można zawiesić w czynnościach służbowych, na czas nie dłuższy niż 3 miesiące, w razie wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego w sprawie o przestępstwo nieumyślne ścigane z oskarżenia publicznego, postępowania w sprawie o wykroczenie oraz postępowania dyscyplinarnego, jeśli jest to celowe z uwagi na dobro postępowania lub dobro służby. 3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres zawieszenia w czynnościach służbowych można przedłużyć na dalszy czas oznaczony, nie dłuższy niż do dnia uprawomocnienia się orzeczenia wydanego w postępowaniu karnym lub postępowaniu w sprawie o wykroczenie, a w pozostałych przypadkach na czas nie dłuższy niż 12 miesięcy. 4. Zawieszenie w czynnościach służbowych polega na odsunięciu funkcjonariusza od wykonywania obowiązków służbowych. 5. W przypadku rozkazu personalnego o zawieszeniu funkcjonariusza w czynnościach służbowych, funkcjonariusz może zwrócić się odpowiednio do Szefa SKW albo Szefa SWW z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy. 6. Funkcjonariusz zawieszony w czynnościach służbowych jest obowiązany: 1) niezwłocznie zdać broń i legitymację służbową oraz przedmioty związane z wykonywanymi przez niego zadaniami, a w szczególności akta i dokumenty prowadzonych przez niego spraw; 2) informować kierownika jednostki organizacyjnej o zamiarze opuszczenia miejsca zamieszkania na okres dłuższy niż 3 dni. Art. 18. [Skierowanie do komisji lekarskiej]1. Funkcjonariusz może być skierowany z urzędu lub na jego wniosek do komisji lekarskiej w celu określenia jego stanu zdrowia oraz ustalenia zdolności fizycznej i psychicznej do służby, jak również związku poszczególnych schorzeń ze służbą. 2. Funkcjonariusz może być również poddany badaniom psychofizjologicznym. O skierowaniu funkcjonariusza na te badania decyduje odpowiednio Szef SKW albo Szef SWW. Art. 19. [Zwolnienie ze służby]1. Funkcjonariusza zwalnia się ze służby w przypadku: 1) orzeczenia trwałej niezdolności do służby przez komisję lekarską; 2) nieprzydatności do służby, stwierdzonej w opinii służbowej w okresie służby przygotowawczej; 3) wymierzenia kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby; 4) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego; 5) utraty obywatelstwa polskiego lub nabycia obywatelstwa innego państwa; 2. Funkcjonariusza można zwolnić ze służby w przypadku: 1) niewywiązywania się z obowiązków służbowych w okresie odbywania służby stałej, stwierdzonego w dwóch kolejnych opiniach, między którymi upłynęło co najmniej 6 miesięcy; 2) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo inne niż określone w ust. 1 pkt 4; 3) nieobecności funkcjonariusza w służbie przez okres powyżej 3 miesięcy z powodu tymczasowego aresztowania; 4) objęcia kierowniczego stanowiska państwowego albo objęcia funkcji z wyboru w organach samorządu terytorialnego; 5) nabycia prawa do emerytury w pełnym wymiarze, określonego w przepisach odrębnych; 6) gdy wymaga tego ważny interes służby; 7) likwidacji jednostki organizacyjnej SKW albo SWW lub jej reorganizacji połączonej ze zmniejszeniem obsady etatowej, jeżeli przeniesienie funkcjonariusza odpowiednio do innej jednostki organizacyjnej SKW albo SWW lub na niższe stanowisko służbowe nie jest możliwe; 8) dwukrotnego niestawienia się bez usprawiedliwienia przed komisją lekarską do której został skierowany w celu określenia jego stanu zdrowia. 3. Funkcjonariusza zwalnia się ze służby w terminie do 6 miesięcy od dnia pisemnego zgłoszenia przez niego wystąpienia ze służby. 4. W przypadkach określonych w ust. 2 pkt 7 zwolnienie ze służby następuje po upływie 6 miesięcy, a ze służby przygotowawczej – po upływie 3 miesięcy od dnia podjęcia decyzji o likwidacji jednostki organizacyjnej SKW albo SWW lub jej reorganizacji. Art. 20. [Wygaśnięcie stosunku służbowego]1. Stosunek służbowy funkcjonariusza wygasa w przypadku: 1) śmierci funkcjonariusza; 2) stwierdzenia zaginięcia funkcjonariusza. 2. Zaginięcie funkcjonariusza stwierdza, w drodze decyzji, Minister Obrony Narodowej. Art. 21. [Uchylenie skutków jakie powstały dla funkcjonariusza w wyniku postępowania sądowego lub dyscyplinarnego]1. W razie uchylenia prawomocnego wyroku skazującego lub prawomocnego orzeczenia o warunkowym umorzeniu postępowania karnego i wydania orzeczenia o umorzeniu postępowania karnego albo w razie uchylenia kary dyscyplinarnej wyznaczenia na niższe stanowisko służbowe, obniżenia stopnia służbowego lub kary wydalenia ze służby, ulegają uchyleniu skutki, jakie wynikły dla funkcjonariusza w związku z wyznaczeniem na niższe stanowisko służbowe lub obniżeniem stopnia służbowego. O uchyleniu innych skutków decyduje odpowiednio Szef SKW albo Szef SWW. 2. W razie uchylenia prawomocnego wyroku skazującego lub prawomocnego orzeczenia o warunkowym umorzeniu postępowania karnego i wydania prawomocnego wyroku uniewinniającego, ulegają uchyleniu wszystkie skutki, jakie powstały dla funkcjonariusza w wyniku postępowania dyscyplinarnego przeprowadzonego w związku z oskarżeniem o popełnienie przestępstwa stanowiącego przedmiot rozstrzygnięcia sądu. 3. Jeżeli w przypadku, o którym mowa w ust. 2, podstawę orzeczenia kary dyscyplinarnej stanowiły przesłanki inne niż tylko oskarżenie o popełnienie przestępstwa, o uchyleniu skutków, jakie powstały dla funkcjonariusza w wyniku postępowania dyscyplinarnego, decyduje odpowiednio Szef SKW albo Szef SWW. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio. Art. 22. [Zwolnienie funkcjonariusza ze służby]1. Zwolnienie funkcjonariusza ze służby na podstawie art. 13 ust. 3, art. 16 ust. 4 oraz art. 19 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 5 nie może nastąpić przed upływem 12 miesięcy od dnia zaprzestania służby z powodu choroby, chyba że funkcjonariusz zgłosi pisemnie wystąpienie ze służby. 2. Zwolnienie funkcjonariusza ze służby na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 1 nie może nastąpić przed upływem 3 miesięcy od dnia zaprzestania służby z powodu choroby, chyba że funkcjonariusz zgłosi pisemnie wystąpienie ze służby. Art. 23. [Ciąża i czas urlopu macierzyńskiego]1. Funkcjonariusza-kobiety nie można w okresie ciąży i w czasie urlopu macierzyńskiego zwolnić ze służby, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 13 ust. 3, art. 19 ust. 1 pkt 3 i 4 oraz ust. 2 pkt 2–4, 6 i 7. 2. W razie zwolnienia funkcjonariusza-kobiety ze służby na podstawie art. 13 ust. 3 i art. 19 ust. 2 pkt 6 i 7, przysługuje mu uposażenie do końca urlopu macierzyńskiego. 3. Funkcjonariuszowi-kobiecie zwolnionej na podstawie art. 13 ust. 3 lub art. 19 ust. 2 pkt 6 i 7 w czasie urlopu wychowawczego, przysługują do końca okresu, na który ten urlop został udzielony: 1) świadczenie pieniężne, wypłacane na zasadach obowiązujących przy wypłacaniu zasiłku wychowawczego; 2) inne uprawnienia przewidziane dla pracownic zwalnianych z pracy w czasie urlopu wychowawczego z przyczyn niedotyczących pracowników. Art. 24. [Świadectwo służby]1. Funkcjonariusz zwolniony ze służby otrzymuje niezwłocznie świadectwo służby. 2. Funkcjonariusz może żądać sprostowania świadectwa służby w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania. 3. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, wzór formularza świadectwa służby, uwzględniając dane, które należy podać w świadectwie służby, oraz tryb wydawania i sprostowania świadectwa służby, a także właściwość przełożonych w tych sprawach. Rozdział 2 Korpusy i stopnie służbowe funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego Art. 25. [Korpusy i stopnie służbowe] W SKW i SWW obowiązują następujące korpusy i stopnie służbowe: 1) korpus szeregowych: a) szeregowy, b) starszy szeregowy; 2) korpus podoficerów: a) kapral, b) starszy kapral, c) plutonowy, d) starszy plutonowy, e) sierżant, f) starszy sierżant, g) sierżant sztabowy, h) starszy sierżant sztabowy; 3) korpus chorążych: a) młodszy chorąży, b) chorąży, c) starszy chorąży, d) młodszy chorąży sztabowy, e) chorąży sztabowy, f) starszy chorąży sztabowy; 4) korpus oficerów: a) podporucznik, b) porucznik, c) kapitan, d) major, e) podpułkownik, f) pułkownik, g) generał brygady. Art. 26. [Mianowanie na stopnie]1. Na stopień szeregowego mianuje się funkcjonariusza z dniem mianowania na stanowisko służbowe. 2. Na stopnie w korpusie szeregowych i podoficerów mianują przełożeni posiadający uprawnienia w sprawach osobowych funkcjonariuszy. 3. Na stopnie w korpusie chorążych mianuje odpowiednio Szef SKW i Szef SWW lub upoważniony przez niego przełożony. 4. Na pierwszy stopień w korpusie oficerów oraz na stopień generała brygady mianuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Ministra Obrony Narodowej. Na pozostałe stopnie w korpusie oficerów mianuje Minister Obrony Narodowej. Art. 27. [Mianowanie na stopień w korpusie podoficerów i chorążych]Mianowanie na stopień w korpusie podoficerów lub chorążych jest uzależnione od pozytywnej opinii służbowej i zajmowanego stanowiska służbowego, a ponadto zdania odpowiedniego egzaminu. Art. 28. [Mianowanie na pierwszy stopień w korpusie oficerów]Warunkiem mianowania na pierwszy stopień w korpusie oficerów jest pozytywna opinia służbowa, zajmowanie stanowiska, z którym związany jest stopień oficera, posiadanie wyższego wykształcenia oraz zdanie egzaminu na oficera. Art. 29. [Odbywanie szkoleń zawodowych]1. Funkcjonariusze odbywający szkolenie zawodowe mogą pełnić służbę w systemie skoszarowanym. 2. Szef SKW i Szef SWW określą, w drodze zarządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, sposób organizacji służby i jej pełnienia w systemie skoszarowanym, z uwzględnieniem czasu pełnienia tej służby oraz porządku dnia. Art. 30. [Egzamin na pierwszy stopień w korpusie podoficerów, chorążych i oficerów]1. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, szczegółowe zasady i tryb szkolenia zawodowego funkcjonariuszy, uwzględniając zakres tematyczny szkolenia i zróżnicowany sposób składania egzaminów na pierwszy stopień w korpusie podoficerów, chorążych lub oficerów przed komisjami egzaminacyjnymi. 2. Szef SKW i Szef SWW, każdy w zakresie swojego działania, w drodze zarządzeń, powołują komisje egzaminacyjne, o których mowa w ust. 1, określając ich skład osobowy, a także ustalają terminy egzaminów i określają wzór zaświadczenia o zdaniu egzaminu oraz wysokość wynagrodzenia członków komisji. Art. 31. [Mianowanie na wyższy stopień]1. Mianowanie na kolejny, wyższy stopień następuje stosownie do zajmowanego stanowiska służbowego, posiadanych kwalifikacji zawodowych oraz posiadania pozytywnej opinii służbowej. 2. Nadanie kolejnego, wyższego stopnia nie może nastąpić wcześniej niż po przesłużeniu w stopniu: – kaprala – 1 roku, – starszego kaprala – 1 roku, – plutonowego – 1 roku, – starszego plutonowego – 1 roku, – sierżanta – 2 lat, – starszego sierżanta – 2 lat, – sierżanta sztabowego – 2 lat, – młodszego chorążego – 3 lat, – chorążego – 4 lat, – starszego chorążego – 3 lat, – młodszego chorążego sztabowego – 3 lat, – chorążego sztabowego – 4 lat, – podporucznika – 3 lat, – porucznika – 3 lat, – kapitana – 4 lat, – majora – 4 lat, – podpułkownika – 4 lat. Art. 32. [Mianowanie na wyższy stopień bez spełnienia warunków wymaganych do mianowania na ten stopień]1. W przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie funkcjonariusza posiadającego pozytywną opinię służbową oraz szczególne kwalifikacje zawodowe lub umiejętność do pełnienia służby na odpowiednim stanowisku służbowym można mianować na kolejny wyższy stopień mimo niespełnienia innych warunków wymaganych do mianowania na ten stopień albo przed upływem ustalonych okresów. Okresy te nie mogą być jednak skrócone więcej niż o połowę. 2. Funkcjonariusza zwolnionego ze służby można mianować na kolejny wyższy stopień za szczególne osiągnięcia w służbie. Art. 33. [Dożywotnie używanie stopnia]1. Stopnie podoficerów, chorążych i oficerów są dożywotnie. 2. Funkcjonariusze zwolnieni ze służby mogą używać posiadanych stopni, o których mowa w art. 25, z dodaniem określenia: 1) „rezerwy”, jeżeli funkcjonariusz podlega obowiązkowi służby wojskowej i został uznany za zdolnego do tej służby; 2) „w stanie spoczynku”, jeżeli funkcjonariusz nie podlega obowiązkowi służby wojskowej. 3. Utrata stopnia, o którym mowa w art. 25, następuje w razie: 1) utraty obywatelstwa polskiego; 2) prawomocnego orzeczenia środka karnego pozbawienia praw publicznych' 3) skazania prawomocnym wyrokiem sądu na karę pozbawienia wolności za przestępstwo popełnione w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie. Art. 34. [Utrata stopnia]O utracie, pozbawieniu lub obniżeniu stopnia decyduje przełożony właściwy do mianowania na ten stopień. O utracie lub pozbawieniu stopnia podporucznika oraz stopnia generała brygady decyduje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej; o utracie lub pozbawieniu pozostałych stopni w korpusie oficerów decyduje Minister Obrony Narodowej. Art. 35. [Przywrócenie stopnia]1. Funkcjonariuszowi przywraca się stopień w razie uchylenia: 1) prawomocnego orzeczenia środka karnego pozbawienia praw publicznych; 2) prawomocnego skazania na karę pozbawienia wolności za przestępstwo popełnione w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie; 3) decyzji, na podstawie której nastąpiła utrata lub pozbawienie stopnia; 4) kary dyscyplinarnej obniżenia stopnia. 2. O przywróceniu stopnia decyduje przełożony właściwy do mianowania na stopień; o przywróceniu stopnia podporucznika oraz stopnia generała brygady decyduje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej; o przywróceniu pozostałych stopni w korpusie oficerów decyduje Minister Obrony Narodowej. Art. 36. [Przyjmowanie do służby osoby posiadającej stopień]1. Osobę przyjmowaną do służby w SKW albo SWW i posiadającą stopień wojskowy, policyjny. Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej lub Urzędu Ochrony Państwa można mianować na odpowiedni stopień we właściwej służbie. 2. Osobę przyjętą do służby w SKW albo SWW i posiadającą stopień Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego albo Agencji Wywiadu, odpowiednio Szef SKW albo Szef SWW mianuje na równorzędny stopień tej służby. 3. Przy przyjmowaniu do służby osoby posiadającej stopień wojskowy podporucznika, stopień podkomisarza Policji, stopień podporucznika Straży Granicznej, stopień podporucznika Biura Ochrony Rządu, stopień młodszego kapitana Państwowej Straży Pożarnej, podporucznika Służby Więziennej lub podporucznika Urzędu Ochrony Państwa, mianuje się ją na stopień podporucznika właściwej służby. Art. 37. [Delegacja]Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, wzór wniosku o mianowanie na stopień służbowy oraz wzór aktu mianowania na stopień, a także szczegółowe zasady i tryb mianowania funkcjonariuszy na stopnie, ustalając sposób postępowania z wnioskiem o mianowanie i terminy mianowania na stopień, uwzględniając zapewnienie maksymalnego uproszczenia procedur dotyczących obiegu dokumentów w tych sprawach. Rozdział 3 Obowiązki i prawa funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego Art. 38. [Obowiązki funkcjonariusza] 1. Funkcjonariusz jest obowiązany dochować obowiązków wynikających z roty złożonej przysięgi. 2. Funkcjonariusz jest obowiązany odmówić wykonania rozkazu lub polecenia przełożonego, jeśli wykonanie rozkazu lub polecenia łączyłoby się z popełnieniem przestępstwa. 3. O odmowie wykonania rozkazu lub polecenia, o których mowa w ust. 2, funkcjonariusz melduje odpowiednio Szefowi SKW albo Szefowi SWW, z pominięciem drogi służbowej. Art. 39. [Podjęcie zajęcia zarobkowego poza służbą]1. Funkcjonariuszowi, z zastrzeżeniem ust. 2, nie wolno podejmować zajęcia zarobkowego poza służbą. 2. Szef SKW albo Szef SWW może zezwolić funkcjonariuszowi na wykonywanie zajęcia zarobkowego poza służbą, jeśli nie koliduje to z wykonywaniem przez niego zadań służbowych oraz nie narusza honoru, godności lub dobrego imienia służby. Art. 40. [Partie polityczne, związki zawodowe i stowarzyszenia]1. Funkcjonariusz nie może być członkiem partii politycznej ani uczestniczyć w działalności tej partii lub na jej rzecz. 2. Funkcjonariusze nie mogą zrzeszać się w związkach zawodowych. 3. Funkcjonariusz jest obowiązany poinformować przełożonego o przynależności do stowarzyszeń krajowych. 4. Przynależność funkcjonariusza do organizacji lub stowarzyszeń zagranicznych albo międzynarodowych wymaga zezwolenia odpowiednio Szefa SKW i Szefa SWW. Art. 41. [Wyjazd za granicę]1. Funkcjonariusz jest obowiązany uzyskać zezwolenie odpowiednio Szefa SKW i Szefa SWW na wyjazd za granicę. 2. Funkcjonariusz jest obowiązany poinformować odpowiednio Szefa SKW i Szefa SWW, o wyjeździe za granicę dzieci pozostających na jego utrzymaniu albo współmałżonka. 3. Szef SKW i Szef SWW, każdy w zakresie swojego działania, określą, w drodze zarządzeń, przypadki, w których uzyskanie zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, lub wykonanie obowiązku, o którym mowa w ust. 2, nie jest wymagane, a także obowiązki funkcjonariusza wyjeżdżającego za granicę i powracającego z zagranicy. Art. 42. [Ochrona w związku z wykonywaniem zadań służbowych]Funkcjonariusz w związku z wykonywaniem zadań służbowych korzysta z ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych. Art. 43. [Zwrot kosztów poniesionych na ochronę prawną]1. Funkcjonariuszowi przysługuje zwrot kosztów poniesionych na ochronę prawną, jeżeli postępowanie karne wszczęte przeciwko niemu o przestępstwo popełnione w związku z wykonywaniem czynności służbowych zostanie zakończone prawomocnym orzeczeniem o umorzeniu wobec braku ustawowych znamion czynu zabronionego lub niepopełnienia przestępstwa albo wyrokiem uniewinniającym. 2. Koszty w wysokości odpowiadającej określonemu w odrębnych przepisach wynagrodzeniu jednego obrońcy zwraca się ze środków odpowiednio SKW i SWW. Art. 44. [Uszczerbek na zdrowiu lub szkoda w mieniu]Funkcjonariusz, który w związku ze służbą doznał uszczerbku na zdrowiu lub poniósł szkodę w mieniu, otrzymuje odszkodowanie w trybie i na zasadach określonych dla żołnierzy zawodowych. Art. 45. [Umundurowanie, równoważnik pieniężny i zakup ubrania typu cywilnego]1. Funkcjonariusz otrzymuje nieodpłatnie umundurowanie albo równoważnik pieniężny w zamian za to umundurowanie, albo kwotę na zakup ubrania typu cywilnego. 2. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, wysokość i warunki przyznawania funkcjonariuszom równoważnika pieniężnego oraz kwoty przeznaczonej na zakup ubrania typu cywilnego w zamian za umundurowanie. Rozporządzenie powinno ustalać ekwiwalentną wysokość kwoty pieniężnej należnej funkcjonariuszowi w przypadku nieotrzymania umundurowania, uwzględniając zwłaszcza różnice wynikające z przynależności do poszczególnych korpusów, oraz uwzględniać jego wysokość proporcjonalnie do okresu pełnienia służby w danym roku kalendarzowym, a także określać termin wypłaty tego równoważnika. Art. 46. [Umundurowanie]1. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, wzory, barwy i normy umundurowania funkcjonariuszy oraz sposób noszenia umundurowania. Rozporządzenie powinno określać wygląd munduru funkcjonariusza SKW i SWW, jego barwę oraz rodzaje umundurowania, a także okoliczności występowania przez funkcjonariuszy w poszczególnych rodzajach mundurów i sposób noszenia mundurów. 2. Odznaki orderów i oznaczeń nosi się na mundurze w sposób i w okolicznościach określonych odrębnymi przepisami. 3. Szef SKW i Szef SWW, każdy w zakresie swojego działania, mogą ustanawiać, w drodze zarządzeń, odznaki i oznaki noszone na mundurze. Art. 47. [Uzbrojenie i wyposażenie niezbędne do wykonywania czynności służbowych]1. Funkcjonariusze otrzymują nieodpłatnie uzbrojenie i wyposażenie niezbędne do wykonywania czynności służbowych. 2. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, normy wyposażenia i uzbrojenia, szczegółowe zasady dostępu do uzbrojenia, jego przyznawania i użytkowania, a także może określić przypadki otrzymywania i wysokość równoważnika pieniężnego w zamian za niektóre przedmioty tego wyposażenia, uwzględniając okresy używalności tych przedmiotów, terminy ich wydawania lub wypłacania równoważnika pieniężnego. Art. 48. [Wyżywienie lub równoważnik pieniężny w zamian za wyżywienie]1. Funkcjonariusze w czasie wykonywania zadań służbowych mogą otrzymywać nieodpłatnie wyżywienie lub równoważnik pieniężny w zamian za wyżywienie. 2. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, normy wyżywienia i przypadki, w których funkcjonariusz otrzymuje wyżywienie lub równoważnik pieniężny w zamian za wyżywienie, wysokość równoważnika pieniężnego, sposób ustalania wartości pieniężnej równoważnika, warunki i tryb jego wypłacania, a także organy właściwe w tych sprawach, uwzględniając zakres i specyfikę zadań służbowych wykonywanych przez funkcjonariuszy. Art. 49. [Prawo przejazdu środkami publicznego transportu zbiorowego]1. Funkcjonariuszowi i członkom jego rodziny przysługuje raz w roku prawo przejazdu, odpowiednio na koszt SKW i SWW, środkami publicznego transportu zbiorowego, do jednej wybranej przez siebie miejscowości w kraju i z powrotem. 2. W razie niewykorzystania przysługującego przejazdu osoba uprawniona otrzymuje zryczałtowany równoważnik pieniężny. 3. Zwrot kosztów przejazdu lub zryczałtowany równoważnik pieniężny, o których mowa w ust. 1 i 2, nie przysługują funkcjonariuszowi w roku kalendarzowym, w którym wykupiono uprawnienia do bezpłatnych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego. 4. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, sposób ustalania wysokości równoważnika, o którym mowa w ust. 2, szczegółowe zasady korzystania przez funkcjonariuszy z uprawnień, o których mowa w ust. 1–3, oraz dokumenty, na podstawie których następuje realizacja tych uprawnień. 5. W rozporządzeniach, o których mowa w ust. 4, należy uwzględnić środek transportu wybrany przez funkcjonariusza, sposób wyznaczania trasy przejazdu oraz obliczania kosztów tego przejazdu, a także termin wypłaty zryczałtowanego równoważnika pieniężnego w przypadku niewykorzystania przysługującego przejazdu. 6. Osobom, o których mowa w ust. 1, mogą być przyznane także inne świadczenia socjalno-bytowe w postaci pomocy finansowej lub rzeczowej. 7. Minister Obrony Narodowej może określić, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, rodzaj i zakres świadczeń, o których mowa w ust. 6, uwzględniając warunki korzystania z tego świadczenia, sposób jego realizacji, a w przypadku świadczeń finansowych ich wysokość, sposób obliczania, terminy rozliczeń oraz terminy ich wypłaty. Art. 50. [Członkowie rodziny funkcjonariusza]1. Za członków rodziny funkcjonariusza uprawnionych do świadczeń przewidzianych w art. 49 uważa się małżonka i dzieci. 2. Za dzieci uważa się dzieci własne, dzieci małżonka, dzieci przysposobione i dzieci przyjęte na wychowanie, które: 1) nie przekroczyły 18 roku życia, a w razie uczęszczania do szkoły – 24 lat albo 25 lat, jeżeli odbywają studia w szkole wyższej, a ukończenie 24 lat przypada na ostatni lub przedostatni rok studiów, albo 2) stały się całkowicie niezdolne do pracy lub niezdolne do samodzielnej egzystencji przed osiągnięciem wieku określonego w pkt 1. Art. 51. [Okres służby funkcjonariusza]1. Okres służby funkcjonariusza traktuje się jako pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. 2. Funkcjonariuszowi, który po zwolnieniu ze służby w SKW albo SWW podjął pracę, okres tej służby wlicza się do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień wynikających z prawa pracy. 3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do funkcjonariusza zwolnionego ze służby w przypadku skazania go prawomocnym wyrokiem sądu lub ukarania karą dyscyplinarną wydalenia ze służby. Art. 52. [Uposażenie stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe]1. Jeżeli funkcjonariusz zwolniony ze służby nie spełnia warunków do nabycia prawa do emerytury policyjnej lub policyjnej renty inwalidzkiej, od uposażenia wypłaconego funkcjonariuszowi po dniu 31 grudnia 1998 r. do dnia zwolnienia ze służby, od którego nie odprowadzono składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, przekazuje się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składki za ten okres przewidziane w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887, z późn. 2. Przez uposażenie stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, o którym mowa w ust. 1, rozumie się uposażenie zasadnicze, dodatki do uposażenia oraz nagrody roczne i uznaniowe, odpowiednio przeliczone zgodnie z art. 110 ustawy, o której mowa w ust. 1. 3. Składki przekazuje się również w przypadku, gdy funkcjonariusz spełnia jedynie warunki do nabycia prawa do policyjnej renty inwalidzkiej. Przekazanie składek następuje na wniosek funkcjonariusza. 4. Składki podlegają waloryzacji wskaźnikiem waloryzacji składek określonym na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. 5. Przy obliczaniu kwoty należnych składek, waloryzowanych na podstawie ust. 4, stosuje się odpowiednio art. 19 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy, o której mowa w ust. 1. 6. Przepisy ust. 1–5 stosuje się również do funkcjonariusza, który pozostawał w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., jeżeli po zwolnieniu ze służby, pomimo spełnienia warunków do nabycia prawa do emerytury policyjnej, zgłosił wniosek o przyznanie emerytury z tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym. 7. W przypadku, o którym mowa w ust. 6, kwotę należnych, zwaloryzowanych składek przekazuje się niezwłocznie na podstawie zawiadomienia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych o nabyciu przez funkcjonariusza prawa do emerytury przewidzianej w przepisach, o których mowa w ust. 4. 8. Kwota należnych, zwaloryzowanych składek stanowi przychody Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. 9. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, tryb i terminy przekazywania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek, o których mowa w ust. 1, 3, 4 i 7, oraz jednostki do tego właściwe, mając na uwadze konieczność zapewnienia prawidłowego i niezwłocznego wykonywania czynności związanych z przekazywaniem tych składek. Art. 53. [Szczególne uprawnienia przewidziane dla pracownic]1. Funkcjonariuszowi-kobiecie przysługują szczególne uprawnienia przewidziane dla pracownic według przepisów prawa pracy, jeżeli przepisy niniejszej ustawy nie stanowią inaczej. 2. Przepis ust. 1 stosuje się do funkcjonariuszy-mężczyzn w zakresie, w jakim ze szczególnych uprawnień przewidzianych dla pracownic mogą korzystać pracownicy. Art. 54. [Przebieg służby funkcjonariuszy]Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, przebieg służby funkcjonariuszy. Rozporządzenie powinno określać zwłaszcza: 1) szczegółowe zasady i tryb załatwiania spraw, w tym spraw osobowych funkcjonariuszy, nawiązania, rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku służbowego, mianowania, przenoszenia, odwoływania i zwalniania ze stanowisk służbowych; 2) sposób usprawiedliwiania nieobecności w służbie; 3) rodzaje informacji, których ze względu na przebieg służby funkcjonariusza jest on obowiązany udzielić. Art. 55. [Prawo do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego]1. Funkcjonariuszowi przysługuje prawo do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 26 dni roboczych. 2. Funkcjonariusz nabywa prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego z upływem 6 miesięcy służby, w wymiarze połowy urlopu przysługującego mu po roku służby. 3. Prawo do urlopu wypoczynkowego w pełnym wymiarze funkcjonariusz nabywa z upływem roku służby. Do urlopu tego wlicza się urlop, o którym mowa w ust. 2. 4. Prawo do kolejnych urlopów funkcjonariusz nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym. 5. Do okresu służby, od którego zależy prawo do urlopu, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia i służby, bez względu na przerwy w zatrudnieniu i służbie oraz sposób rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego. 6. Przez dni robocze rozumie się dni od poniedziałku do piątku, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy. Art. 56. [Odwołanie z urlopu wypoczynkowego]1. Z ważnych względów służbowych funkcjonariusza można odwołać z urlopu wypoczynkowego, a także wstrzymać mu udzielenie urlopu w całości lub w części. Termin urlopu wypoczynkowego może być także przesunięty na wniosek funkcjonariusza umotywowany ważnymi względami. 2. Funkcjonariuszowi odwołanemu z urlopu wypoczynkowego przysługuje zwrot kosztów przejazdu poniesionych w związku z odwołaniem, według norm ustalonych w przepisach o należnościach służbowych w przypadku przeniesienia lub delegowania, jak również innych kosztów, które określi Minister Obrony Narodowej w drodze rozporządzenia. Zwrot kosztów powinien obejmować udokumentowane opłaty dokonane przez funkcjonariusza, a niewykorzystane w związku z odwołaniem z urlopu, jak również opłaty poniesione przez członków rodziny, o których mowa w art. 50, jeżeli odwołanie funkcjonariusza z urlopu spowodowało również powrót tych osób. 3. Odwołanie funkcjonariusza z urlopu wypoczynkowego ze względów służbowych wymaga zgody przełożonego. 4. Funkcjonariuszowi, który nie wykorzystał urlopu wypoczynkowego w danym roku kalendarzowym, urlopu tego należy udzielić w ciągu pierwszych 3 miesięcy następnego roku. Art. 57. [Urlop dodatkowy]1. Funkcjonariuszowi, który pełni służbę w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia albo gdy jest to uzasadnione szczególnymi właściwościami służby, może być przyznany płatny urlop dodatkowy w wymiarze do 11 dni roboczych rocznie. 2. Funkcjonariuszowi, który osiągnął określony wiek lub staż służby, przysługuje płatny urlop dodatkowy w każdym roku kalendarzowym w wymiarze: 1) 5 dni roboczych, jeżeli ukończył 40 lat lub posiada 10 lat służby; 2) 8 dni roboczych, jeżeli ukończył 45 lat lub posiada 20 lat służby; 3) 11 dni roboczych, jeżeli ukończył 55 lat lub posiada 25 lat służby. 3. Łączny wymiar urlopów dodatkowych, o których mowa w ust. 1 i 2, nie może przekroczyć 11 dni roboczych rocznie. 4. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, rodzaje stanowisk, na których występują warunki szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia, a także rodzaje innych stanowisk, na których przysługuje prawo do urlopu dodatkowego, o którym mowa w ust. 1, albo gdy jest to uzasadnione szczególnymi właściwościami służby, uwzględniając specyfikę służby na poszczególnych stanowiskach. Art. 58. [Urlop zdrowotny, szkoleniowy, okolicznościowy i bezpłatny]1. Funkcjonariuszowi można udzielić, na wniosek komisji lekarskiej, płatnego urlopu zdrowotnego jednorazowo na okres do 2 miesięcy, łącznie w ciągu kolejnych 12 miesięcy – na okres do 6 miesięcy. 2. Funkcjonariuszowi, który uzyskał zezwolenie na pobieranie nauki lub odbywanie studiów i naukę tę pobiera lub odbywa studia, jak również uzyskał zezwolenie na przeprowadzenie przewodu doktorskiego lub habilitacyjnego, a także na odbycie aplikacji radcowskiej lub legislacyjnej, udziela się płatnego urlopu szkoleniowego w wymiarze: 1) na przygotowanie się do egzaminu wstępnego i jego złożenie – 7 dni; 2) w szkołach wyższych, w każdym roku studiów – 21 dni; 3) dla funkcjonariuszy pobierających naukę w szkołach pomaturalnych i na studiach podyplomowych –14 dni w celu przygotowania się i złożenia egzaminu końcowego; 4) w celu przygotowania się do złożenia egzaminów doktorskich i obrony rozprawy doktorskiej lub dla przygotowania się do kolokwium oraz wykładu habilitacyjnego – 28 dni; 5) w celu przygotowania się i złożenia egzaminu radcowskiego – 30 dni; 6) w celu przygotowania się i złożenia egzaminu po zakończeniu aplikacji legislacyjnej – 14 dni. 3. Funkcjonariuszowi udziela się urlopu okolicznościowego w celu zawarcia związku małżeńskiego, w przypadku urodzenia się dziecka, ślubu dziecka własnego, przysposobionego, pasierba, dziecka obcego przyjętego na wychowanie i utrzymanie, w tym także w ramach rodziny zastępczej, a także z powodu pogrzebu małżonka, dziecka, rodziców, rodzeństwa, teściów, dziadków i opiekunów oraz innej osoby pozostającej na utrzymaniu funkcjonariusza lub pod jego bezpośrednią opieką. Urlopu okolicznościowego można także udzielić funkcjonariuszowi w celu załatwienia ważnych spraw osobistych albo w innych przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie, w wymiarze do 5 dni. 4. Funkcjonariuszowi w służbie stałej, na pisemny wniosek uzasadniony ważnymi względami osobistymi, można udzielić urlopu bezpłatnego w wymiarze do 6 miesięcy. Art. 59. [Urlop wypoczynkowy w okresie oddelegowania]1. Funkcjonariusz oddelegowany do pełnienia służby poza SKW albo SWW ma prawo tylko do jednego urlopu wypoczynkowego, w wymiarze korzystniejszym. 2. Niewykorzystanej w okresie oddelegowania części urlopu wypoczynkowego, wynikającej z różnicy w wymiarach urlopów, udziela się funkcjonariuszowi po powrocie z oddelegowania. Art. 60. [Warunki i tryb udzielania funkcjonariuszom urlopów]Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, warunki i tryb udzielania funkcjonariuszom urlopów, o których mowa w art. 55, art. 57 ust. 1 i art. 58, uwzględniając: 1) przełożonych właściwych w sprawach urlopów; 2) sposób postępowania w przypadku odwołania z urlopu; 3) warunki udzielania płatnych urlopów szkoleniowych; 4) warunki udzielenia funkcjonariuszowi urlopu bezpłatnego; 5) sposób obliczania ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Art. 61. [Udzielanie wyróżnień]1. Funkcjonariuszowi, który przejawia inicjatywę i osiąga znaczące wyniki w służbie, mogą być udzielane wyróżnienia: 1) pochwała w rozkazie; 2) krótkoterminowy urlop wypoczynkowy w wymiarze do 7 dni roboczych, nie więcej niż 15 dni w roku; 3) nagroda pieniężna lub rzeczowa; 4) przedterminowe mianowanie na wyższy stopień; 5) mianowanie na wyższe stanowisko służbowe; 6) przedstawienie do orderu lub odznaczenia. 2. Właściwi do udzielania wyróżnień są Szef SKW albo Szef SWW, każdy w zakresie swojego działania, a także inni uprawnieni przełożeni. 3. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, tryb i sposób udzielania wyróżnień oraz właściwość przełożonych w tych sprawach, uwzględniając okoliczności oraz uroczysty charakter udzielania wyróżnień. Rozdział 4 Mieszkania funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego Art. 62. [Prawo do lokalu mieszkalnego] 1. Funkcjonariuszowi w służbie stałej przysługuje, z uwzględnieniem członków rodziny, prawo do lokalu mieszkalnego w miejscowości, w której pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej. 2. Przez miejscowość pobliską rozumie się miejscowość, do której czas dojazdu koleją lub autobusami, przewidziany w rozkładzie jazdy, łącznie z przesiadkami nie przekracza w obie strony 2 godzin, licząc od stacji (przystanku) najbliższej miejsca pełnienia służby do stacji (przystanku) najbliższej miejsca zamieszkania, bez uwzględnienia czasu dojazdu do i od stacji (przystanku) w obrębie miejscowości, z której funkcjonariusz dojeżdża, oraz miejscowości, w której wykonuje obowiązki służbowe. 3. Funkcjonariusz w służbie przygotowawczej może otrzymać tymczasową kwaterę. Art. 63. [Członkowie rodziny funkcjonariusza, uwzględniani przy przydziale lokalu mieszkalnego]Członkami rodziny funkcjonariusza, których uwzględnia się przy przydziale lokalu mieszkalnego, są pozostający z funkcjonariuszem we wspólnym gospodarstwie domowym: 1) małżonek; 2) dzieci własne lub małżonka, przysposobione lub przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, pozostające na jego utrzymaniu do czasu ukończenia 18 roku życia, a w razie uczęszczania do szkoły lub odbywania studiów w szkole wyższej – do czasu ukończenia nauki, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 25 roku życia, chyba że przed osiągnięciem takiego wieku orzeczono o ich całkowitej niezdolności do pracy; 3) rodzice funkcjonariusza i jego małżonka będący na jego wyłącznym utrzymaniu lub jeżeli ze względu na wiek albo całkowitą lub częściową niezdolność do pracy albo inne okoliczności są niezdolni do wykonywania zatrudnienia; za rodziców uważa się również ojczyma i macochę oraz osoby przysposabiające. Art. 64. [Lokale mieszkalne dla funkcjonariuszy]1. Na lokale mieszkalne dla funkcjonariuszy przeznacza się lokale uzyskane w wyniku działalności inwestycyjnej odpowiednio SKW i SWW oraz pozostające i przekazane do dyspozycji odpowiednio Szefa SKW i Szefa SWW. 2. Przepisy ustawy nie naruszają, wynikających z prawa własności, uprawnień do rozporządzania lokalem mieszkalnym właściciela innego niż Skarb Państwa. Art. 65. [Równoważnik pieniężny za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego]Funkcjonariuszowi przysługuje równoważnik pieniężny za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego, z uwzględnieniem liczby członków rodziny oraz jego uprawnień wynikających z rozporządzenia wydanego na podstawie art. 71. Art. 66. [Równoważnik pieniężny za brak lokalu mieszkalnego]1. Funkcjonariuszowi w służbie stałej przysługuje równoważnik pieniężny za brak lokalu mieszkalnego, jeżeli on sam lub członkowie jego rodziny nie posiadają lokalu mieszkalnego w miejscu pełnienia służby lub w miejscowości pobliskiej. 2. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, wysokość oraz szczegółowe zasady przyznawania i zwracania równoważników pieniężnych za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego i za brak lokalu mieszkalnego, uwzględniając sposób obliczania wysokości tych równoważników oraz przypadki, w których świadczenia te są przyznawane, i przypadki, w których podlegają zwrotowi. Art. 67. [Zwrot kosztów dojazdu do miejsca pełnienia służby]1. Funkcjonariuszowi, który zajmuje lokal mieszkalny w miejscowości pobliskiej miejsca pełnienia służby, przysługuje zwrot kosztów dojazdu do miejsca pełnienia służby i z powrotem. 2. Zwrot kosztów, o których mowa w ust. 1, nie przysługuje w roku kalendarzowym, w którym odpowiednio SKW i SWW wykupiła uprawnienia do bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji zbiorowej. 3. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, szczegółowe zasady i tryb zwrotu funkcjonariuszowi kosztów, o których mowa w ust. 1, uwzględniając sposób obliczania wysokości tych kosztów oraz przypadki, w których koszty te są zwracane. Art. 68. [Pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego]1. Funkcjonariuszowi, który nie otrzymał lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale, przysługuje pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej albo domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość. 2. Pomoc finansową, o której mowa w ust. 1, przyznaje się jednorazowo na wniosek funkcjonariusza w służbie stałej. 3. Pomoc finansowa, o której mowa w ust. 2, podlega zwrotowi w przypadku: 1) wypłaty tej pomocy jako nienależnego świadczenia; 2) zwolnienia funkcjonariusza ze służby przed upływem 10 lat służby. 4. Przepisu ust. 3 pkt 2 nie stosuje się wobec funkcjonariusza zwolnionego ze służby na podstawie art. 13 ust. 3 lub art. 19 ust. 1 pkt 1. 5. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, wysokość pomocy, o której mowa w ust. 1, tryb postępowania w sprawach związanych z jej przyznawaniem oraz zwrotem, a także wzór wniosku o jej przyznanie, uwzględniając coroczną waloryzację o prognozowany w ustawie budżetowej na dany rok wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych, liczbę członków rodziny funkcjonariusza i jego uprawnienia wynikające z rozporządzenia wydanego na podstawie art. 71, rodzaje dokumentów wymaganych przy ubieganiu się o przyznanie tej pomocy oraz sposób postępowania przy jej przyznawaniu lub zwrocie. Art. 69. [Przypadki w których funkcjonariuszowi nie przydziela się lokalu mieszkalnego]Lokalu mieszkalnego na podstawie decyzji administracyjnej nie przydziela się funkcjonariuszowi: 1) w razie skorzystania z pomocy finansowej, o której mowa w art. 68 ust. 1; 2) posiadającemu w miejscowości, w której pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej lokal mieszkalny odpowiadający co najmniej przysługującej mu powierzchni mieszkalnej albo dom jednorodzinny lub dom mieszkalno-pensjonatowy; 3) którego małżonek posiada lokal mieszkalny lub dom określony w pkt 2; 4) w razie zbycia przez niego lub jego małżonka spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość albo domu, o którym mowa w pkt 2, z wyjątkiem przypadków określonych na podstawie art. 70 ust. 3. Art. 70. [Przydział lokalu mieszkalnego]1. Funkcjonariuszowi przeniesionemu z urzędu do służby w innej miejscowości, który w poprzednim miejscu pełnienia służby posiadał lokal mieszkalny, dom jednorodzinny lub dom mieszkalno-pensjonatowy, może być przydzielony, na podstawie decyzji administracyjnej, lokal mieszkalny w nowym miejscu pełnienia służby, jeżeli: 1) zwolni, wchodzący w skład mieszkaniowego zasobu gminnego lub innych jednostek samorządu terytorialnego lub stanowiący własność Skarbu Państwa albo państwowych osób prawnych, zajmowany lokal mieszkalny lub dom; 2) zwróci pomoc finansową przyznaną na: a) wkład mieszkaniowy lub wkład budowlany w wysokości zwaloryzowanej przez spółdzielnię, b) spłatę innych należności – w wysokości przyznanej. 2. Funkcjonariuszowi, który skorzystał z pomocy finansowej, o której mowa w art. 68 ust. 1, może być przydzielony lokal mieszkalny na podstawie decyzji administracyjnej, jeżeli zwolni zajmowany lokal lub dom, o którym mowa w ust. 1, oraz zwróci pomoc finansową na zasadach określonych w tym przepisie. 3. Tryb przydzielania lokalu mieszkalnego, o którym mowa w ust. 1 i 2, szczegółowe zasady zwracania udzielonej pomocy finansowej oraz zasady zwalniania zajmowanych lokali mieszkalnych lub domów, określonych w ust. 1, ustala w drodze zarządzenia odpowiednio Szef SKW i Szef SWW. 4. Funkcjonariuszowi przeniesionemu z urzędu do służby w innej miejscowości, który w poprzednim miejscu pełnienia służby nie zwolnił zajmowanego lokalu mieszkalnego lub domu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, albo lokalu mieszkalnego lub domu stanowiącego własność funkcjonariusza lub jego małżonka, można, bez uwzględnienia zamieszkałych z nim członków rodziny, przydzielić tymczasową kwaterę według przysługujących mu norm lub zapewnić zakwaterowanie w bursie, hotelu lub innym pomieszczeniu mieszkalnym. 5. Funkcjonariusz delegowany do czasowego pełnienia służby w innej miejscowości otrzymuje tymczasową kwaterę lub zapewnia mu się zakwaterowanie w bursie, hotelu lub innym pomieszczeniu mieszkalnym. Koszt zakwaterowania pokrywa się odpowiednio ze środków SKW i SWW. Art. 71. [Delegacja]Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, szczegółowe zasady przydziału, opróżniania i norm zaludnienia lokali mieszkalnych oraz tymczasowych kwater przeznaczonych dla funkcjonariuszy SKW i SWW. Rozporządzenie powinno ustalać sposób przydziału lokali mieszkalnych i kwater tymczasowych oraz określać ich wielkość, z uwzględnieniem uprawnień funkcjonariusza i liczby członków jego rodziny, a także wymieniać przesłanki wydania decyzji o opróżnieniu lokalu lub tymczasowej kwatery. Art. 72. [Przydział i opróżnienie lokali mieszkalnych oraz tymczasowych kwater]Przydział i opróżnienie lokali mieszkalnych i tymczasowych kwater oraz załatwienie spraw, o których mowa w art. 65, art. 66 ust. 1 oraz art. 68 ust. 1, następuje w drodze decyzji administracyjnej. Art. 73. [Zachowanie prawa do przydzielonego lokalu mieszkalnego]Funkcjonariusz SKW albo SWW zwolniony ze służby, który nie posiada prawa do lokalu mieszkalnego na warunkach określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, zachowuje prawo do przydzielonego lokalu mieszkalnego według norm powszechnie obowiązujących lub może być przeniesiony do zamiennego lokalu mieszkalnego. Rozdział 5 Uposażenie i inne świadczenia pieniężne funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego Art. 74. [Prawo do uposażenia] 1. Prawo do uposażenia powstaje z dniem mianowania funkcjonariusza na stanowisko służbowe. 2. 2 tytułu służby funkcjonariusz otrzymuje jedno uposażenie i inne świadczenia pieniężne określone w ustawie. 3. Przeciętne uposażenie funkcjonariuszy stanowi wielokrotność kwoty bazowej, której wysokość ustaloną według odrębnych zasad określa ustawa budżetowa. 4. Wielokrotność, o której mowa w ust. 3, określa Rada Ministrów, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW. Art. 75. [Uposażenie funkcjonariusza]Uposażenie funkcjonariusza składa się z uposażenia zasadniczego i dodatków do uposażenia. Art. 76. [Grupy zaszeregowania i stawki uposażenia zasadniczego]1. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, grupy zaszeregowania i stawki uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy w tych grupach oraz wzrost uposażenia zasadniczego z tytułu wysługi lat. 2. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, powinno umożliwić zróżnicowanie grup uposażenia w zależności od stanowiska, zakresu wykonywanych zadań służbowych, ponoszonej odpowiedzialności i wymaganych kwalifikacji. Uwzględniając powyższe uwarunkowania, rozporządzenie może określać jedną grupę lub kilka grup uposażenia na stanowiskach służbowych w grupie zaszeregowania. W przypadku wzrostu uposażenia zasadniczego z tytułu wysługi lat, rozporządzenie powinno określać okresy pełnienia służby, od których jest uzależniona wysokość dodatku, a także szczegółowe warunki i tryb ich przyznawania, zawieszania, obniżania i wstrzymywania. 3. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, zasady i tryb zaliczania okresów służby, pracy i innych okresów do wysługi lat, uwzględnianej przy ustalaniu wzrostu uposażenia zasadniczego, uwzględniając okresy innej służby traktowane jako równorzędne ze służbą w SKW lub SWW, okresy zatrudnienia i inne okresy, które na podstawie odrębnych przepisów podlegają wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. 4. Szef SKW i Szef SWW, każdy w zakresie swojego działania, określą, w drodze zarządzeń, stanowiące tajemnicę państwową stanowiska służbowe i stopnie etatowe, zaszeregowanie tych stanowisk do grup uposażenia i przypisanych im stopni etatowych. Art. 77. [Uposażenie funkcjonariusza przeniesionego do dyspozycji odpowiednio Szefa SKW i Szefa SWW]Funkcjonariusz przeniesiony na podstawie art. 13 ust. 1 do dyspozycji odpowiednio Szefa SKW i Szefa SWW otrzymuje uposażenie zasadnicze, dodatki do uposażenia o charakterze stałym i inne świadczenia pieniężne należne na stanowisku zajmowanym bezpośrednio przed przeniesieniem do dyspozycji właściwego Szefa, z uwzględnieniem powstałych w tym okresie zmian mających wpływ na prawo do uposażenia i innych świadczeń pieniężnych lub na ich wysokość. Art. 78. [Zachowanie prawa do kwoty uposażenia pobieranego na poprzednio zajmowanym stanowisku]1. Funkcjonariusz przeniesiony na stanowisko służbowe zaszeregowane do niższej grupy uposażenia zasadniczego zachowuje prawo do kwoty uposażenia pobieranego na poprzednio zajmowanym stanowisku do czasu uzyskania wyższej kwoty uposażenia według stanowiska służbowego. 2. Szef SKW i Szef SWW, każdy w zakresie swojego działania, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, mogą zezwolić na zachowanie przez funkcjonariusza przeniesionego na stanowisko służbowe zaszeregowane do niższej grupy uposażenia zasadniczego prawa do zaszeregowania należnego na poprzednio zajmowanym stanowisku, z jednoczesnym zachowaniem stopnia związanego z tym stanowiskiem. 3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do funkcjonariusza przeniesionego na niższe stanowisko służbowe na podstawie art. 16 ust. 1 lub ust. 2 pkt 2 i 3 oraz funkcjonariusza przeniesionego na własną prośbę. Art. 79. [Dodatki do uposażenia]1. Funkcjonariusze otrzymują następujące dodatki do uposażenia: 1) dodatek za stopień; 2) dodatek służbowy; 3) dodatki uzasadnione szczególnymi właściwościami, kwalifikacjami, warunkami albo miejscem pełnienia służby. 2. Dodatkami do uposażenia o charakterze stałym są dodatki ustalone w stawkach miesięcznych. 3. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, wysokość dodatków, o których mowa w ust. 1, zasady ich przyznawania i obniżania, sposób ich wypłaty oraz rodzaje dodatków uzasadnionych szczególnymi właściwościami, kwalifikacjami, warunkami lub miejscem pełnienia służby. 4. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 3, określając wysokość dodatków do uposażenia, powinno uwzględniać charakter i zakres wykonywanych czynności, pracochłonność i stopień wykorzystywania czasu pozasłużbowego niezbędnego przy ich wykonywaniu, a także kwalifikacje niezbędne przy wykonywaniu tych czynności. Art. 80. [Płatność uposażenia zasadniczego i dodatki do uposażenia o charakterze stałym]Uposażenie zasadnicze i dodatki do uposażenia o charakterze stałym są płatne miesięcznie z góry. Szef SKW i Szef SWW, każdy w zakresie swojego działania, mogą określić, w drodze zarządzeń, które dodatki o charakterze stałym są płatne z dołu. Art. 81. [Zmiana uposażenia]1. Zmiana uposażenia następuje z dniem zaistnienia okoliczności uzasadniających tę zmianę. 2. Jeżeli prawo do uposażenia powstało lub zmiana uposażenia nastąpiła w ciągu miesiąca, uposażenie na czas do końca miesiąca oblicza się w wysokości 1/30 części miesięcznego uposażenia za każdy dzień, gdy przepisy szczególne nie stanowią inaczej. 3. Prawo do uposażenia wygasa z ostatnim dniem miesiąca, w którym nastąpiło zwolnienie funkcjonariusza ze służby lub zaistniały inne okoliczności uzasadniające wygaśnięcie tego prawa. Art. 82. [Przedawnienie roszczeń z tytułu prawa do uposażenia i innych świadczeń]1. Roszczenia z tytułu prawa do uposażenia i innych świadczeń oraz należności pieniężnych ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. 2. Organ właściwy do rozpatrywania roszczeń może nie uwzględnić przedawnienia, jeżeli opóźnienie w dochodzeniu roszczenia jest usprawiedliwione wyjątkowymi okolicznościami. 3. Bieg przedawnienia roszczenia z tytułu uposażenia i innych świadczeń oraz należności pieniężnych przerywa: 1) każda czynność przed odpowiednio Szefem SKW albo Szefem SWW lub kierownikiem jednostki organizacyjnej odpowiednio SKW albo SWW, podjęta bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia roszczenia; 2) uznanie roszczenia. Art. 83. [Świadczenia pieniężne przysługujące funkcjonariuszowi]1. Funkcjonariuszowi przysługują następujące świadczenia pieniężne: 1) zasiłek na zagospodarowanie; 2) nagrody oraz zapomogi; 3) nagrody jubileuszowe; 4) należności za podróże służbowe i przeniesienia; 5) świadczenia związane ze zwolnieniem ze służby. 2. W razie śmierci funkcjonariusza lub członka jego rodziny przysługują: 1) zasiłek pogrzebowy; 2) odprawa pośmiertna. Art. 84. [Zasiłek na zagospodarowanie]1. Funkcjonariuszowi w związku z mianowaniem na stałe przysługuje zasiłek na zagospodarowanie w wysokości jednomiesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym, należnymi w dniu mianowania na stałe. 2. Zasiłek, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje funkcjonariuszowi pełniącemu służbę w SKW albo w SWW po zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej lub innej służby, w czasie której otrzymał taki zasiłek. Art. 85. [Nagrody roczne, uznaniowe i zapomogi]1. Funkcjonariuszowi mogą być przyznawane nagrody roczne, uznaniowe i zapomogi. 2. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, warunki przyznawania funkcjonariuszom nagród rocznych, nagród uznaniowych i zapomóg, uwzględniając sposób ustalenia okresu służby warunkującego nabycie prawa do nagrody rocznej, wysokość tej nagrody, przestanki jej obniżenia i przypadki, kiedy nagroda nie przysługuje, termin wypłaty nagrody rocznej, okoliczności uzasadniające przyznanie funkcjonariuszowi nagrody uznaniowej i zapomogi, właściwość przełożonych oraz tryb postępowania w tych sprawach. 3. Szef SKW i Szef SWW, każdy w zakresie swojego działania, określą, w drodze zarządzeń, wysokość funduszu na nagrody i zapomogi, ustalając jednocześnie wysokość środków finansowych przeznaczonych na nagrody roczne, uznaniowe i zapomogi oraz warunki zwiększania wysokości funduszu na nagrody uznaniowe i zapomogi. Art. 86. [Nagrody jubileuszowe]1. Funkcjonariuszowi przysługują nagrody jubileuszowe w wysokości: 1) po 20 latach służby – 75 %, 2) po 25 latach służby – 100 %, 3) po 30 latach służby – 150 %, 4) po 35 latach służby – 200 %, 5) po 40 latach służby – 300 % – miesięcznego uposażenia zasadniczego, wraz z dodatkami o charakterze stałym. 2. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, okresy wliczane do okresu służby, od którego zależy nabycie prawa do nagrody jubileuszowej, oraz zasady jej obliczania i wypłacania, uwzględniając sposób dokumentowania okresów, od których zależy nabycie prawa do tej nagrody. Art. 87. [Delegacja]Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, rodzaje świadczeń przysługujących funkcjonariuszom w razie przeniesienia lub delegowania do czasowego pełnienia służby w innej miejscowości albo podróży służbowej poza stałe miejsce pełnienia służby. Rozporządzenia powinny określić rodzaje, wysokość i warunki przyznawania świadczeń, a także sposób ich wypłaty. Art. 88. [Świadczenia pieniężne przysługujące funkcjonariuszowi zwolnionemu ze służby]1. Funkcjonariusz zwolniony ze służby na podstawie art. 13 ust. 3, art. 16 ust. 4 i art. 19 ust. 1 pkt 1 i 2, ust. 2 pkt 1 i 4–7 oraz ust. 3 otrzymuje: 1) odprawę; 2) ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy niewykorzystany w roku zwolnienia ze służby oraz za urlopy zaległe; 3) zryczałtowany ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany w danym roku przejazd, ze środków Służby; 4) zwrot kosztów przejazdu do obranego miejsca zamieszkania dla siebie, małżonka oraz dzieci pozostających na jego utrzymaniu oraz zwrot kosztów przewozu urządzenia domowego według zasad obowiązujących przy przeniesieniach służbowych; 5) niewykorzystane w danym roku świadczenia pieniężne przysługujące stosownie do przepisów wydanych na podstawie art. 49 ust. 4. 2. Funkcjonariusz zwolniony na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 3 i ust. 2 pkt 3 otrzymuje wyłącznie 50 % odprawy oraz ekwiwalent pieniężny za urlopy wypoczynkowe niewykorzystane w latach poprzedzających rok zwolnienia ze służby. Art. 89. [Odprawa w przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie]Szef SKW i Szef SWW, każdy w zakresie swojego działania, lub upoważnieni przez nich przełożeni mogą w przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie przyznać, z uwagi na uzasadnione potrzeby rodziny funkcjonariusza, odprawę w wysokości nieprzekraczającej 50 % w razie zwolnienia go ze służby na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 4 i ust. 2 pkt 2. Art. 90. [Wysokość odprawy]1. Wysokość odprawy dla funkcjonariusza w służbie stałej równa się wysokości trzymiesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym, należnymi na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym albo w ostatnim dniu pozostawania w dyspozycji odpowiednio Szefa SKW i Szefa SWW na podstawie art. 13 ust. 1. Odprawa ulega zwiększeniu o 20 % uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym za każdy dalszy pełny rok wysługi ponad 5 lat nieprzerwanej służby, aż do wysokości sześciomiesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym. Okres służby przekraczający 6 miesięcy liczy się jako pełny rok. 2. Przy ustalaniu wysokości odprawy uwzględnia się również okresy nieprzerwanej zawodowej służby wojskowej, jeżeli w ciągu 90 dni po zwolnieniu z tej służby żołnierz został przyjęty do służby w SKW albo w SWW i nie otrzymał odprawy z tytułu poprzednio pełnionej służby. 3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio w przypadku podjęcia służby w SKW albo SWW po zwolnieniu ze służby w innych służbach, w których przysługują świadczenia tego rodzaju. 4. Do okresu nieprzerwanej służby w rozumieniu ust. 1–3 nie zalicza się okresów odbywania kary pozbawienia wolności oraz tymczasowego aresztowania, chyba że funkcjonariusz został uniewinniony lub postępowanie karne zostało umorzone. 5. Wysokość odprawy dla funkcjonariusza w służbie przygotowawczej równa się wysokości jednomiesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym należnymi na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym albo w ostatnim dniu pozostawania w dyspozycji Szefa SKW albo Szefa SWW, na podstawie art. 13 ust. 1. Art. 91. [Odprawa pośmiertna]1. W razie śmierci funkcjonariusza pozostałej po nim rodzinie przysługuje odprawa pośmiertna w takiej wysokości, w jakiej przysługiwałaby temu funkcjonariuszowi odprawa, gdyby był zwolniony ze służby, oraz świadczenia określone w art. 88 ust. 1 pkt 2–4. 2. Świadczenia, o których mowa w ust. 1, przysługują małżonkowi funkcjonariusza, który pozostawał z nim we wspólności małżeńskiej, a w dalszej kolejności dzieciom oraz rodzicom, jeżeli w dniu śmierci funkcjonariusza spełniali warunki do uzyskania renty rodzinnej na podstawie przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin. 3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się także do zaginionych funkcjonariuszy. Art. 92. [Funkcjonariusz zwolniony ze służby z powodu choroby]1. Funkcjonariuszowi w służbie stałej, zwolnionemu ze służby na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 pkt 5, wypłaca się co miesiąc przez okres roku po zwolnieniu ze służby świadczenie pieniężne w wysokości odpowiadającej uposażeniu zasadniczemu wraz z dodatkami o charakterze stałym, należnymi na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym albo w ostatnim dniu pozostawania w dyspozycji odpowiednio Szefa SKW i Szefa SWW na podstawie art. 13 ust. 1. 2. Funkcjonariuszowi uprawnionemu do świadczenia określonego w ust. 1, który nabył prawo do zaopatrzenia emerytalnego, przysługuje prawo wyboru jednego z tych świadczeń. 3. Funkcjonariuszowi zwolnionemu ze służby na podstawie art. 19 ust. 2 pkt 6 lub 7, który z powodu nadal trwającej choroby nie może podjąć zatrudnienia, wypłaca się co miesiąc świadczenie pieniężne określone w ust. 1 przez okres choroby, nie dłużej jednak niż przez okres 3 miesięcy, chyba że wcześniej właściwa komisja lekarska wyda orzeczenie o inwalidztwie stanowiące podstawę do ustalenia prawa do renty inwalidzkiej. Art. 93. [Prawo do odprawy]Odprawa, o której mowa w art. 88 ust. 1 pkt 1, oraz świadczenia określone w art. 92 nie przysługują funkcjonariuszowi, który bezpośrednio po zwolnieniu ze służby został przyjęty do zawodowej służby wojskowej lub do innej służby, w której przysługuje prawo do takich świadczeń. Art. 94. [Zasiłek pogrzebowy]1. W razie śmierci funkcjonariusza, niezależnie od odprawy pośmiertnej, o której mowa w art. 91 ust. 1, przysługuje zasiłek pogrzebowy w wysokości: 1) trzymiesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym, należnymi na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym albo w ostatnim dniu pozostawania w dyspozycji Szefa SKW albo Szefa SWW, na podstawie art. 13 ust. 1, jeżeli koszty pogrzebu ponosi małżonek, dzieci, wnuki, rodzeństwo lub rodzice; 2) kosztów rzeczywiście poniesionych, najwyżej jednak do wysokości określonej w pkt 1, jeżeli koszty pogrzebu ponosi inna osoba. 2. Jeżeli śmierć funkcjonariusza nastąpiła na skutek wypadku pozostającego w związku ze służbą, koszty pogrzebu pokrywa się ze środków odpowiednio SKW albo SWW. Szef SKW albo Szef SWW, każdy w zakresie swojej właściwości, może wyrazić zgodę na pokrycie kosztów pogrzebu funkcjonariusza zmarłego wskutek choroby pozostającej w związku ze służbą. 3. W przypadku pokrycia kosztów pogrzebu funkcjonariusza ze środków odpowiednio SKW albo SWW małżonkowi funkcjonariusza, a w razie jego braku kolejno jednej z osób wymienionych w ust. 1 pkt 1, przysługuje połowa określonego tam zasiłku pogrzebowego. Art. 95. [Zasiłek pogrzebowy w razie śmierci członka rodziny]1. W razie śmierci członka rodziny funkcjonariuszowi przysługuje, z zastrzeżeniem ust. 3, zasiłek pogrzebowy w wysokości: 1) dwumiesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym, należnymi na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym albo w ostatnim dniu pozostawania w dyspozycji Szefa SKW albo Szefa SWW, na podstawie art. 13 ust. 1 – jeżeli koszty pogrzebu ponosi funkcjonariusz; 2) kosztów rzeczywiście poniesionych, najwyżej jednak do wysokości określonej w pkt 1 – jeżeli koszty pogrzebu ponosi inna osoba. 2. Zasiłek pogrzebowy, o którym mowa w ust. 1, przysługuje w razie śmierci członków rodziny funkcjonariusza: 1) małżonka; 2) dzieci własnych lub małżonka oraz dzieci przysposobionych; 3) dzieci wychowywanych w ramach rodziny zastępczej; 4) dzieci przyjętych na wychowanie przed osiągnięciem pełnoletności, jeżeli rodzice ich nie żyją albo nie mogą zapewnić im utrzymania bądź zostali pozbawieni lub ograniczeni w sprawowaniu władzy rodzicielskiej; 5) rodziców funkcjonariusza oraz jego małżonka, a także ich ojczyma, macochy oraz osób ich przysposabiających; 6) osób, których opiekunem prawnym został ustanowiony funkcjonariusz lub jego małżonek. 3. W razie zbiegu uprawnień do zasiłku pogrzebowego określonego w ust. 1 z uprawnieniami do zasiłku pogrzebowego na podstawie przepisów odrębnych funkcjonariuszowi przysługuje wyższy zasiłek, a jeżeli pobrał zasiłek niższy – odpowiednie wyrównanie. Art. 96. [Choroba, urlop, zwolnienie od zajęć służbowych i okres pozostawania w dyspozycji Szefa SKW albo Szefa SWW]W razie choroby, urlopu, zwolnienia od zajęć służbowych oraz w okresie pozostawania w dyspozycji Szefa SKW albo Szefa SWW, na podstawie art. 13 ust. 1, funkcjonariusz otrzymuje uposażenie zasadnicze, dodatki do uposażenia o charakterze stałym i inne należności pieniężne przysługujące na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym, z uwzględnieniem powstałych w tym okresie zmian mających wpływ na prawo do uposażenia i innych świadczeń pieniężnych lub na ich wysokość. Art. 97. [Delegacja]Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, wysokość oraz warunki wypłaty uposażenia i innych świadczeń funkcjonariuszom skierowanym do szkoły, na przeszkolenie lub na studia. Rozporządzenie powinno określać świadczenia przysługujące funkcjonariuszowi w związku z pobieraniem nauki, a także ich wysokość i warunki wypłaty. Art. 98. [Wynagrodzenie przewidzianego w przepisach o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe]W razie pobierania przez funkcjonariusza wynagrodzenia przewidzianego w przepisach o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, funkcjonariuszowi oraz członkom jego rodziny przysługują świadczenia pieniężne z tytułu służby, określone w niniejszej ustawie, z wyjątkiem uposażenia oraz świadczenia pieniężnego, o którym mowa w art. 48. Art. 99. [Zawieszenie w czynnościach służbowych]1. Funkcjonariuszowi zawieszonemu w czynnościach służbowych zawiesza się od najbliższego terminu płatności 50 % ostatnio należnego uposażenia. 2. W razie uchylenia zawieszenia w czynnościach służbowych funkcjonariusz otrzymuje zawieszoną część uposażenia oraz obligatoryjne podwyżki tego uposażenia, wprowadzone w okresie zawieszenia, chyba że został zwolniony ze służby z powodu skazania prawomocnym wyrokiem sądu albo ukarany karą dyscyplinarną wydalenia ze służby. Art. 100. [Tymczasowe aresztowanie]1. Funkcjonariuszowi tymczasowo aresztowanemu zawiesza się od najbliższego terminu płatności 50 % ostatnio należnego uposażenia. 2. W razie umorzenia postępowania karnego lub uniewinnienia prawomocnym wyrokiem sądu, funkcjonariusz otrzymuje zawieszoną część uposażenia oraz obligatoryjne podwyżki tego uposażenia, wprowadzone w okresie zawieszenia, choćby umorzenie lub uniewinnienie nastąpiło po zwolnieniu funkcjonariusza ze służby, z zastrzeżeniem ust. 3. 3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się w przypadku, gdy postępowanie karne umorzono z powodu przedawnienia lub amnestii, a także w razie warunkowego umorzenia postępowania karnego. Art. 101. [Samowolne opuszczenie miejsca pełnienia służby, pozostawanie poza nim lub nie podjęcie służby]1. Funkcjonariuszowi, który samowolnie opuścił miejsce pełnienia służby albo pozostaje poza nim lub nie podejmuje służby; zawiesza się uposażenie od najbliższego terminu płatności. Jeżeli funkcjonariusz pobrał już za czas nieusprawiedliwionej nieobecności uposażenie, potrąca mu się odpowiednią część uposażenia przy najbliższej wypłacie. 2. W razie uznania nieobecności za usprawiedliwioną, wypłaca się funkcjonariuszowi zawieszone uposażenie; w przypadku nieobecności nieusprawiedliwionej funkcjonariusz traci za każdy dzień nieobecności 1/30 część uposażenia miesięcznego. 3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w razie zawinionej niemożności pełnienia przez funkcjonariusza obowiązków służbowych. 4. Funkcjonariuszowi, który rozpoczyna urlop bezpłatny w ciągu miesiąca kalendarzowego, przysługuje uposażenie w wysokości 1/30 uposażenia miesięcznego za każdy dzień poprzedzający dzień rozpoczęcia urlopu bezpłatnego. Jeżeli funkcjonariusz pobrał już uposażenie za czas urlopu bezpłatnego, potrąca mu się odpowiednią część uposażenia przy najbliższej wypłacie. Art. 102. [Potrącenia z uposażenia]1. Z uposażenia funkcjonariuszy mogą być dokonywane potrącenia na podstawie sądowych i administracyjnych tytułów wykonawczych oraz na podstawie przepisów szczególnych – na zasadach określonych w przepisach o egzekucji sądowej lub postępowaniu egzekucyjnym w administracji albo w innych przepisach szczególnych, jeżeli dalsze przepisy ustawy nie stanowią inaczej. 2. Przez uposażenie, o którym mowa w ust. 1, rozumie się uposażenie zasadnicze, dodatki do uposażenia oraz świadczenia pieniężne wymienione w art. 83, art. 88, art. 89 i art. 92. 3. Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW, terminy płatności uposażenia i innych świadczeń pieniężnych oraz właściwość i tryb postępowania w sprawach wypłacania świadczeń pieniężnych oraz dokonywania potrąceń z tych należności, uwzględniając konieczność zapewnienia terminowej realizacji świadczeń. Art. 103. [Zaliczki pobrane do rozliczenia]Przepisu art. 102 ust. 1 i 2 nie stosuje się do zaliczek pobieranych do rozliczenia, a w szczególności na koszty podróży służbowej, delegacji i przeniesienia. Należności te potrąca się z uposażenia w pełnej wysokości, niezależnie od potrąceń z innych tytułów. Art. 104. [Zbieg uprawnień do świadczeń socjalnych]W przypadku zbiegu uprawnień do świadczeń socjalnych określonych w rozporządzeniach wydanych na podstawie art. 49 ust. 7 oraz do świadczeń z tytułu przeniesienia do pełnienia służby w innej miejscowości, a także do świadczeń, o których mowa w art. 65, art. 66 ust. 1 i art. 68 ust. 1, z tytułu służby obojga małżonków w SKW albo służby obojga małżonków w SWW, obojgu małżonkom przysługuje jedno świadczenie. W przypadku zbiegu uprawnień do świadczeń w różnej wysokości wypłaca się świadczenie w wyższej wysokości. Rozdział 6 Odpowiedzialność dyscyplinarna funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego Art. 105. [Odpowiedzialność dyscyplinarna] Funkcjonariusz, niezależnie od odpowiedzialności karnej, ponosi odpowiedzialność dyscyplinarną za popełnione przestępstwa i wykroczenia. Art. 106. [Naruszenie dyscypliny służbowej]1. Funkcjonariusz podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej za naruszenia dyscypliny służbowej oraz w innych przypadkach określonych w ustawie. 2. Naruszeniem dyscypliny służbowej jest w szczególności: 1) odmowa wykonania albo niewykonanie rozkazu lub polecenia służbowego, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 38 ust. 2 oraz gdy odmowa dotyczy wykonania polecenia służbowego, które nie pozostaje w związku z pełnieniem służby; 2) zaniechanie wykonania czynności służbowej albo wykonanie jej w sposób nieprawidłowy; 3) niedopełnienie obowiązków służbowych albo przekroczenie uprawnień określonych w przepisach prawa; 4) wprowadzenie w błąd przełożonego lub innego funkcjonariusza, jeżeli spowodowało to lub mogło spowodować szkodę służbie, funkcjonariuszowi lub innej osobie; 5) postępowanie przełożonego w sposób przyczyniający się do rozluźnienia dyscypliny służbowej w podległej jednostce organizacyjnej lub komórce organizacyjnej; 6) stawienie się do służby w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka oraz spożywanie alkoholu lub podobnie działającego środka w czasie służby albo w obiektach lub na terenach zajmowanych przez SKW albo SWW; 7) utrata służbowej broni palnej, amunicji lub legitymacji służbowej, a także dokumentu zawierającego informacje stanowiące tajemnicę państwową albo służbową; 8) utrata przedmiotu stanowiącego wyposażenie służbowe, którego wykorzystanie przez osoby nieuprawnione wyrządziło szkodę obywatelowi lub stworzyło zagrożenie dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa powszechnego; 9) nadużycie zajmowanego stanowiska lub służby dla osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej; 10) samowolne oddalenie się funkcjonariusza z rejonu zakwaterowania, jeżeli pełni służbę w systemie skoszarowanym, a także nieusprawiedliwione opuszczenie lub niestawienie się w miejscu pełnienia służby; 11) porzucenie służby. 3. Jeśli postępowanie dyscyplinarne zostało wszczęte na wniosek sądu lub prokuratora, organ wnioskujący ma być poinformowany o wyniku tego postępowania. 4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio, gdy sąd nakazał wymierzenie kary dyscyplinarnej funkcjonariuszowi, nie określając jednak jej rodzaju. Art. 107. [Przypisanie winy]1. Funkcjonariusz nie popełnia przewinienia dyscyplinarnego, jeżeli nie można mu przypisać winy. 2. Funkcjonariuszowi można przypisać winę, gdy: 1) ma zamiar popełnienia przewinienia, to jest chce je popełnić albo przewidując możliwość jego popełnienia, na to się godzi; 2) nie mając zamiaru popełnienia przewinienia, popełnia je jednak na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość taką przewidywał albo mógł i powinien przewidzieć. Art. 108. [Przewinienie dyscyplinarne]1. Funkcjonariusz odpowiada dyscyplinarnie, jeżeli popełnia przewinienie dyscyplinarne sam albo wspólnie lub w porozumieniu z inną osobą, a także w przypadku, gdy kieruje popełnieniem przez innego funkcjonariusza przewinienia dyscyplinarnego. 2. Funkcjonariusz odpowiada dyscyplinarnie także w przypadku, gdy nakłania innego funkcjonariusza do popełnienia przewinienia dyscyplinarnego albo ułatwia jego popełnienie. 3. Każdy z funkcjonariuszy, o których mowa w ust. 1 i 2, odpowiada w granicach swojej winy, niezależnie od odpowiedzialności pozostałych osób. Art. 109. [Kary dyscyplinarne]1. Funkcjonariuszowi mogą być wymierzane kary dyscyplinarne: 1) upomnienie; 2) nagana; 3) surowa nagana; 4) nagana z ostrzeżeniem; 5) ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby na zajmowanym stanowisku; 6) wyznaczenie na niższe stanowisko służbowe; 7) obniżenie stopnia; 8) pozbawienie stopnia oficerskiego; 9) ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby; 10) wydalenie ze służby. 2. W uzasadnionych przypadkach można łączyć karę wyznaczenia na niższe stanowisko służbowe oraz karę wydalenia ze służby z karą obniżenia stopnia. 3. W uzasadnionych przypadkach można łączyć karę pozbawienia stopnia oficerskiego z karą wydalenia ze służby. Art. 110. [Kara upomnienia, nagany i surowej nagany]Kara upomnienia, nagany i surowej nagany polega na przeprowadzeniu rozmowy i wytknięciu ukaranemu niewłaściwego postępowania. Art. 111. [Kara nagany z ostrzeżeniem i kara ostrzeżenia o niepełnej przydatności na zajmowanym stanowisku]Kara nagany z ostrzeżeniem oraz kara ostrzeżenia o niepełnej przydatności na zajmowanym stanowisku polega na przeprowadzeniu rozmowy, wytknięciu ukaranemu niewłaściwego postępowania i uprzedzeniu go, że jeżeli ponownie popełni przewinienie dyscyplinarne, może zostać ukarany surowszą karą dyscyplinarną lub wyznaczony na niższe stanowisko służbowe w trybie dyscyplinarnym. Art. 112. [Kara wyznaczenia na niższe stanowisko służbowe]1. Kara wyznaczenia na niższe stanowisko służbowe polega na odwołaniu z dotychczas zajmowanego stanowiska służbowego i mianowaniu na stanowisko służbowe niższe od dotychczas zajmowanego. 2. Przed zatarciem kary wyznaczenia na niższe stanowisko służbowe funkcjonariusza nie można mianować na wyższe stanowisko służbowe. Art. 113. [Kara obniżenia stopnia]Kara obniżenia stopnia polega na wydaniu rozkazu personalnego o utracie posiadanego stopnia i powrocie do stopnia bezpośrednio niższego. Art. 114. [Kara pozbawienia stopnia oficerskiego]Kara pozbawienia stopnia oficerskiego polega na wydaniu rozkazu personalnego o utracie stopnia oficerskiego i powrocie do stopnia szeregowego. Art. 115. [Kara ostrzeżenia o niepełnej przydatności do służby]Kara ostrzeżenia o niepełnej przydatności do służby polega na przeprowadzeniu rozmowy, wytknięciu niewłaściwego postępowania i ostrzeżeniu, że za ponowne popełnienie czynu ukarany może zostać wydalony ze służby. Art. 116. [Kara wydalenia ze służby]Kara wydalenia ze służby polega na zwolnieniu ze służby w SKW albo SWW. Art. 117. [Współmierność kary do popełnionego przewinienia dyscyplinarnego i stopnia zawinienia]1. Wymierzona kara powinna być współmierna do popełnionego przewinienia dyscyplinarnego i stopnia zawinienia, w szczególności powinna uwzględniać okoliczności popełnienia przewinienia dyscyplinarnego, jego skutki, w tym następstwa dla służby, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na obwinionym obowiązków, pobudki działania, zachowanie obwinionego przed popełnieniem przewinienia dyscyplinarnego i po jego popełnieniu oraz dotychczasowy przebieg służby. 2. Na zaostrzenie wymiaru kary mają wpływ następujące okoliczności popełnienia przewinienia dyscyplinarnego: 1) działanie z motywacji zasługującej na szczególne potępienie albo w stanie po spożyciu alkoholu lub użyciu innego podobnie działającego środka; 2) popełnienie przewinienia dyscyplinarnego przez funkcjonariusza przed zatarciem wymierzonej mu kary dyscyplinarnej; 3) poważne skutki przewinienia dyscyplinarnego, zwłaszcza istotne zakłócenie realizacji zadań SKW albo SWW lub naruszenie dobrego imienia SKW albo SWW; 4) działanie w obecności podwładnego, wspólnie z nim lub na jego szkodę. 3. Na złagodzenie wymiaru kary mają wpływ następujące okoliczności popełnienia przewinienia dyscyplinarnego: 1) nieumyślność jego popełnienia; 2) podjęcie przez funkcjonariusza starań o zmniejszenie jego skutków; 3) brak należytego doświadczenia zawodowego lub dostatecznych umiejętności zawodowych; 4) dobrowolne poinformowanie przełożonego dyscyplinarnego o popełnieniu przewinienia dyscyplinarnego przed wszczęciem postępowania dyscyplinarnego. 4. Przy wymierzeniu kary dyscyplinarnej uwzględnia się okoliczności, o których mowa w ust. 1–3, wyłącznie w stosunku do funkcjonariusza, którego one dotyczą. Art. 118. [Przedawnienie karalności dyscyplinarnej]1. Nie można wszcząć postępowania dyscyplinarnego po upływie 90 dni od dnia otrzymania przez przełożonego, o którym mowa w art. 122, wiadomości o popełnieniu przewinienia lub naruszeniu dyscypliny służbowej. 2. Nie można wymierzyć funkcjonariuszowi kary dyscyplinarnej po upływie 1 roku od dnia popełnienia czynu, o którym mowa w ust. 1. 3. W przypadku gdy czyn, o którym mowa w ust. 1, stanowi jednocześnie przestępstwo, przedawnienie karalności dyscyplinarnej następuje dopiero z upływem okresu przedawnienia karalności przestępstwa. Art. 119. [Popełnienie przez funkcjonariusza wykroczenia]1. O popełnieniu przez funkcjonariusza wykroczenia, w tym także o odmowie przyjęcia mandatu karnego lub nieuiszczeniu w terminie grzywny nałożonej w drodze mandatu zaocznego, właściwy organ zawiadamia odpowiednio Szefa SKW albo Szefa SWW. 2. W stosunku do funkcjonariuszy SKW i SWW, w zakresie postępowania w sprawach o wykroczenia, uprawnienia Policji wynikające z przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. Nr 106, poz. 1148, z późn. przysługują odpowiednio Szefowi SKW i Szefowi SWW lub upoważnionym przez nich funkcjonariuszom. Art. 120. [Sąd rejonowy]1. Sąd rejonowy może odmówić wszczęcia postępowania, a wszczęte umorzyć i sprawę przekazać Szefowi SKW albo Szefowi SWW z wnioskiem o wymierzenie kary dyscyplinarnej, jeżeli uzna to za wystarczającą reakcję na wykroczenie. 2. Na postanowienie wskazane w ust. 1 pokrzywdzonemu przysługuje zażalenie. Art. 121. [Kary porządkowe]1. Za czyny, za które w myśl odrębnych przepisów właściwe organy są uprawnione do nakładania kar porządkowych, funkcjonariusze ponoszą wyłącznie odpowiedzialność dyscyplinarną. 2. Odpowiedzialności dyscyplinarnej podlegają również funkcjonariusze w przypadkach, gdy właściwe organy są uprawnione do stosowania grzywny, w celu przymuszenia. 3. O pociągnięcie funkcjonariusza do odpowiedzialności dyscyplinarnej występują organy, o których mowa w ust. 1 i 2, odpowiednio do Szefa SKW i Szefa SWW. Art. 122. [Właściwość do wymierzania kar dyscyplinarnych]Właściwi do wymierzania kar dyscyplinarnych są Szef SKW albo Szef SWW, każdy w zakresie swojego działania, a także inni uprawnieni przełożeni. Art. 123. [Jedna kara dyscyplinarna]1. Za popełnione przewinienie dyscyplinarne można wymierzyć tylko jedną karę dyscyplinarną. 2. Za popełnienie kilku przewinień dyscyplinarnych można wymierzyć jedną karę dyscyplinarną, odpowiednio surowszą. Art. 124. [Wszczęcie postępowania dyscyplinarnego]1. Przełożony dyscyplinarny, jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie popełnienia przez funkcjonariusza przewinienia dyscyplinarnego: 1) wszczyna postępowanie dyscyplinarne: a) z własnej inicjatywy, b) na wniosek bezpośredniego przełożonego funkcjonariusza, c) na żądanie sądu lub prokuratora; 2) może wszcząć postępowanie dyscyplinarne na wniosek pokrzywdzonego. 2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c i pkt 2, zawiadamia się odpowiednio sąd lub prokuratora albo pokrzywdzonego o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego i wyniku tego postępowania, przesyłając odpis wydanego orzeczenia lub postanowienia. Materiały przekazane przez sąd, prokuratora albo pokrzywdzonego włącza się do akt postępowania dyscyplinarnego. 3. Jeżeli zachodzą wątpliwości co do popełnienia przewinienia dyscyplinarnego, jego kwalifikacji prawnej albo tożsamości sprawcy, przed wszczęciem postępowania dyscyplinarnego przełożony dyscyplinarny zleca przeprowadzenie czynności wyjaśniających. Czynności te należy ukończyć w terminie 30 dni. 4. Postępowanie dyscyplinarne wszczyna się z dniem wydania postanowienia o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego. Funkcjonariusza, co do którego wydano postanowienie o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego, uważa się za obwinionego. 5. Postanowienie o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego zawiera: 1) oznaczenie przełożonego dyscyplinarnego; 2) datę wydania postanowienia; 3) stopień, imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe obwinionego; 4) opis przewinienia dyscyplinarnego zarzucanego obwinionemu wraz z jego kwalifikacją prawną; 5) uzasadnienie faktyczne zarzucanego przewinienia dyscyplinarnego; 6) stopień, imię i nazwisko rzecznika dyscyplinarnego prowadzącego postępowanie; 7) podpis z podaniem stopnia, imienia i nazwiska przełożonego dyscyplinarnego; 8) pouczenie o uprawnieniach przysługujących obwinionemu w toku postępowania dyscyplinarnego. Art. 125. [Zakaz wszczynania i umorzenie wszczętego postępowania dyscyplinarnego]1. Postępowania dyscyplinarnego nie wszczyna się, a wszczęte umarza: 1) jeżeli czynności wyjaśniające nie potwierdziły zaistnienia przewinienia dyscyplinarnego; 2) po upływie terminów określonych w art. 118 ust. 2 i 3; 3) w przypadku śmierci funkcjonariusza; 4) jeżeli w tej samej sprawie zapadło prawomocne orzeczenie dyscyplinarne lub toczy się postępowanie dyscyplinarne. 2. Postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego oraz orzeczenie o umorzeniu postępowania dyscyplinarnego doręcza się pokrzywdzonemu, jeżeli złożył on wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego. Na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego oraz na orzeczenie o umorzeniu tego postępowania pokrzywdzony może wnieść odpowiednio zażalenie lub odwołanie do Szefa SKW albo Szefa SWW w terminie 7 dni od dnia ich doręczenia. Art. 126. [Rzecznik dyscyplinarny]1. Postępowanie dyscyplinarne oraz czynności wyjaśniające, o których mowa w art. 124 ust. 3, prowadzi rzecznik dyscyplinarny. 2. Szef SKW albo SWW powołuje w jednostce organizacyjnej SKW albo SWW, na wniosek jej kierownika, rzecznika dyscyplinarnego, spośród funkcjonariuszy tej jednostki. 3. W przypadku, gdy ze względu na liczebność jednostki organizacyjnej SKW albo SWW powołanie rzecznika dyscyplinarnego dla tej jednostki nie jest uzasadnione, obowiązki rzecznika dyscyplinarnego w tej jednostce wykonuje rzecznik dyscyplinarny innej jednostki organizacyjnej odpowiednio SKW albo SWW, wyznaczony przez Szefa SKW albo Szefa SWW. 4. W jednostce organizacyjnej SKW albo SWW powołuje się co najmniej jednego i nie więcej niż 3 rzeczników dyscyplinarnych. 5. Powołanie rzecznika dyscyplinarnego następuje za jego pisemną zgodą na okres 2 lat. 6. Rzecznika dyscyplinarnego odwołuje się w przypadkach: 1) zaistnienia okoliczności, które stanowią podstawę zwolnienia go ze służby w SKW lub SWW; 2) prawomocnego ukarania go karą dyscyplinarną. 7. Rzecznik dyscyplinarny, za zgodą Szefa SKW albo Szefa SWW, może skorzystać z pomocy innego rzecznika dyscyplinarnego przy przeprowadzaniu czynności dowodowych. 8. Rzecznik dyscyplinarny lub przełożony dyscyplinarny podlega wyłączeniu od udziału w postępowaniu dyscyplinarnym, jeżeli: 1) sprawa dotyczy go bezpośrednio; 2) jest małżonkiem, krewnym lub powinowatym obwinionego lub osoby przez niego pokrzywdzonej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, z późn. 3) był świadkiem czynu; 4) między nim a obwinionym lub osobą pokrzywdzoną przez obwinionego zachodzi stosunek osobisty mogący wywołać wątpliwości co do jego bezstronności. 9. Rzecznika dyscyplinarnego lub przełożonego dyscyplinarnego można wyłączyć od udziału w postępowaniu dyscyplinarnym także z innych uzasadnionych przyczyn. 10. O okolicznościach uzasadniających wyłączenie od udziału w postępowaniu dyscyplinarnym rzecznik dyscyplinarny lub przełożony dyscyplinarny zawiadamiają niezwłocznie odpowiednio Szefa SKW albo Szefa SWW. 11. Wyłączenie rzecznika dyscyplinarnego lub przełożonego dyscyplinarnego od udziału w postępowaniu dyscyplinarnym może nastąpić również na wniosek obwinionego lub jego obrońcy, jeżeli został ustanowiony. 12. Szef SKW i Szef SWW wydają postanowienia o wyłączeniu lub odmowie wyłączenia rzecznika dyscyplinarnego lub przełożonego dyscyplinarnego od udziału w postępowaniu dyscyplinarnym. Art. 127. [Wyłączenie przełożonego dyscyplinarnego]1. W przypadku wyłączenia przełożonego dyscyplinarnego od udziału w postępowaniu dyscyplinarnym, na podstawie art. 126 ust. 8 i 9, postępowanie dyscyplinarne przejmuje odpowiednio Szef SKW i Szef SWW. 2. W przypadku zaistnienia okoliczności, o których mowa w art. 126 ust. 8 i 9 wobec Szefa SKW albo Szefa SWW, postępowanie dyscyplinarne przejmuje jeden z jego zastępców. 3. W przypadku wyłączenia rzecznika dyscyplinarnego od udziału w postępowaniu dyscyplinarnym na podstawie art. 126 ust. 8 i 9, postępowanie dyscyplinarne przejmuje do prowadzenia inny wyznaczony rzecznik dyscyplinarny. 4. Do czasu wydania przez Szefa SKW albo Szefa SWW postanowienia o wyłączeniu rzecznik dyscyplinarny podejmuje wyłącznie czynności niecierpiące zwłoki. Art. 128. [Zbieranie materiału dowodowego i podjęcie czynności niezbędnych do wyjaśnienia sprawy]1. Rzecznik dyscyplinarny zbiera materiał dowodowy i podejmuje czynności niezbędne do wyjaśnienia sprawy. W szczególności przesłuchuje świadków, obwinionego, przyjmuje od niego wyjaśnienia, dokonuje oględzin. Z czynności tych sporządza protokoły. Rzecznik dyscyplinarny może także zlecić przeprowadzenie odpowiednich badań. 2. Z czynności innych niż wymienione w ust. 1 sporządza się protokół, jeżeli przepis szczególny tego wymaga albo przełożony dyscyplinarny lub rzecznik dyscyplinarny uzna to za potrzebne. W pozostałych przypadkach można ograniczyć się do sporządzenia notatki urzędowej. 3. Protokół zawiera: 1) oznaczenie czynności, jej czasu i miejsca, osób w niej uczestniczących lub obecnych oraz charakteru ich uczestnictwa; 2) opis przebiegu czynności; 3) w miarę potrzeby: a) stwierdzenie innych okoliczności dotyczących przebiegu czynności, b) oświadczenia i wnioski uczestników czynności, c) pouczenie o uprawnieniach i obowiązkach. 4. Wyjaśnienia, zeznania, oświadczenia i wnioski oraz stwierdzenia określonych okoliczności przez rzecznika dyscyplinarnego lub kierownika jednostki organizacyjnej SKW albo SWW, o którym mowa w ust. 8, zapisuje się w protokole z możliwą dokładnością, a osoby biorące udział w czynności mają prawo żądać zapisania w protokole z pełną dokładnością wszystkiego, co dotyczy ich praw i interesów. 5. Osoby biorące udział w czynności, z której jest sporządzany protokół, a także osoby obecne, po zapoznaniu się z treścią protokołu, podpisują każdą jego stronę. Odmowę zapoznania się z treścią protokołu, a także odmowę lub brak podpisu którejkolwiek osoby należy omówić w protokole. 6. Rzecznik dyscyplinarny w toku postępowania wydaje postanowienia, jeżeli ich wydanie nie jest zastrzeżone do właściwości przełożonego dyscyplinarnego. 7. Postanowienie wydane w toku postępowania, z wyjątkiem postanowienia o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego, powinno zawierać: 1) stopień, imię i nazwisko wydającego postanowienie rzecznika dyscyplinarnego lub przełożonego dyscyplinarnego; 2) datę wydania postanowienia; 3) podstawę prawną wydania postanowienia; 4) stopień, imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe obwinionego; 5) rozstrzygnięcie; 6) uzasadnienie faktyczne i prawne; 7) pouczenie, czy i w jakim trybie przysługuje prawo złożenia zażalenia; 8) podpis z podaniem stopnia, imienia i nazwiska wydającego postanowienie. 8. W przypadku konieczności przeprowadzenia czynności poza miejscowością, w której toczy się postępowanie dyscyplinarne, przełożony dyscyplinarny może zwrócić się o ich przeprowadzenie do kierownika jednostki organizacyjnej SKW albo SWW właściwego według miejsca, w którym czynność ma być dokonana. 9. Jeżeli czyn będący przedmiotem postępowania dyscyplinarnego jest lub był przedmiotem innego postępowania, w tym postępowania przygotowawczego, przełożony dyscyplinarny może zwrócić się do właściwego organu o udostępnienie akt tego postępowania w całości lub w części. Za zgodą tego organu, potrzebne odpisy lub wyciągi z udostępnionych akt włącza się do akt postępowania dyscyplinarnego. 10. Jeżeli zebrany materiał dowodowy to uzasadnia, przełożony dyscyplinarny wydaje postanowienie o zmianie lub uzupełnieniu zarzutów. Art. 129. [Prawa obwinionego w toku postępowania dyscyplinarnego]1. W toku postępowania dyscyplinarnego obwiniony ma prawo do: 1) składania wyjaśnień; 2) odmowy składania wyjaśnień; 3) zgłaszania wniosków dowodowych; 4) przeglądania akt postępowania dyscyplinarnego oraz sporządzania z nich notatek; 5) [1] ustanowienia obrońcy spośród funkcjonariuszy; 6) wnoszenia do przełożonego dyscyplinarnego zażaleń na postanowienia wydane w toku postępowania przez rzecznika dyscyplinarnego, w terminie 3 dni od dnia doręczenia i w przypadkach wskazanych w ustawie; od postanowień wydanych przez przełożonego dyscyplinarnego zażalenie przysługuje odpowiednio do Szefa SKW i Szefa SWW. 2. Rzecznik dyscyplinarny może, w drodze postanowienia, odmówić udostępnienia akt, jeżeli sprzeciwia się temu dobro postępowania dyscyplinarnego. Na postanowienie przysługuje zażalenie. 3. Ustanowienie obrońcy, jeżeli nie zawiera ograniczeń, uprawnia go do działania w całym postępowaniu dyscyplinarnym, nie wyłączając czynności po uprawomocnieniu się orzeczenia. O zmianie zakresu pełnomocnictwa uprawniającego do działania w postępowaniu dyscyplinarnym lub o jego cofnięciu obwiniony niezwłocznie zawiadamia obrońcę oraz rzecznika dyscyplinarnego. 4. Obrońca nie może podejmować czynności na niekorzyść obwinionego. Może on zrezygnować z reprezentowania obwinionego w toku postępowania dyscyplinarnego, zawiadamiając o tym obwinionego oraz rzecznika dyscyplinarnego. Do czasu ustanowienia nowego obrońcy, jednak nie dłużej niż 14 dni od dnia zawiadomienia obwinionego, obrońca jest obowiązany podejmować niezbędne czynności. 5. Udział obrońcy w postępowaniu dyscyplinarnym nie wyłącza osobistego działania w nim obwinionego. 6. Orzeczenia, postanowienia, zawiadomienia i inne pisma, wydane w toku postępowania dyscyplinarnego, doręcza się obwinionemu oraz obrońcy, jeżeli został ustanowiony. W przypadku doręczenia obwinionemu i obrońcy w różnych terminach pisma, od którego przysługuje odwołanie lub zażalenie, termin do złożenia odwołania lub zażalenia liczy się od dnia doręczenia, które nastąpiło wcześniej. 7. Wniosek dowodowy obwiniony zgłasza na piśmie rzecznikowi dyscyplinarnemu, który rozstrzyga o uwzględnieniu wniosku albo odmawia, w drodze postanowienia, uwzględnienia wniosku, jeżeli: 1) okoliczność, która ma być udowodniona, nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy albo jest już udowodniona zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy; 2) dowód jest nieprzydatny do stwierdzenia danej okoliczności lub nie da się przeprowadzić; 3) przeprowadzenie dowodu jest sprzeczne z prawem. 8. Na postanowienie w przedmiocie nieuwzględnienia wniosku dowodowego przysługuje zażalenie. 9. Nieusprawiedliwiona nieobecność obwinionego w służbie, zwolnienie obwinionego od zajęć służbowych z powodu choroby oraz nieusprawiedliwione niestawiennictwo na wezwanie rzecznika dyscyplinarnego nie wstrzymują biegu postępowania dyscyplinarnego, a czynności, w których jest przewidziany udział obwinionego, nie przeprowadza się albo przeprowadza się w miejscu jego pobytu. 10. Udział w czynnościach dowodowych oraz zapoznanie z aktami postępowania dyscyplinarnego obwinionego zwolnionego od zajęć służbowych z powodu choroby wymaga zgody lekarza, który orzekł czasową niezdolność obwinionego do służby. W przypadku braku możliwości nawiązania kontaktu z lekarzem lub zmiany lekarza zgody takiej może udzielić lekarz, który obecnie leczy obwinionego, a w dalszej kolejności lekarz o takiej samej specjalności. Art. 130. [Okoliczności przemawiające na korzyść i na niekorzyść obwinionego]1. Przełożony dyscyplinarny i rzecznik dyscyplinarny są obowiązani badać oraz uwzględniać okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść Obwinionego uważa się za niewinnego, dopóki wina jego nie zostanie udowodniona i stwierdzona prawomocnym orzeczeniem. Niedające się usunąć wątpliwości rozstrzyga się na korzyść obwinionego. Art. 131. [Czynności dowodowe]1. Czynności dowodowe w postępowaniu dyscyplinarnym powinny być zakończone w terminie miesiąca od dnia wszczęcia tego postępowania. Przełożony dyscyplinarny, w drodze postanowienia, może przedłużyć termin prowadzenia czynności dowodowych do 2 miesięcy. 2. Szef SKW albo Szef SWW, w drodze postanowienia, może przedłużyć termin prowadzenia czynności dowodowych na czas oznaczony powyżej 2 miesięcy. 3. Przełożony dyscyplinarny może zawiesić postępowanie dyscyplinarne z powodu zaistnienia długotrwałej przeszkody uniemożliwiającej prowadzenie postępowania. Na postanowienie o zawieszeniu postępowania dyscyplinarnego przysługuje zażalenie w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia. Jeżeli postępowanie dyscyplinarne zostało wszczęte z inicjatywy pokrzywdzonego, zażalenie to może również złożyć pokrzywdzony. 4. Przełożony dyscyplinarny wydaje postanowienie o podjęciu zawieszonego postępowania dyscyplinarnego po ustaniu przeszkody, o której mowa w ust. 3. Art. 132. [Zapoznanie obwinionego z aktami postępowania dyscyplinarnego]1. Rzecznik dyscyplinarny, po przeprowadzeniu czynności dowodowych i uznaniu, że zostały wyjaśnione wszystkie istotne okoliczności sprawy, zapoznaje obwinionego z aktami postępowania dyscyplinarnego. 2. Obrońca może zapoznać się z aktami postępowania dyscyplinarnego, o których mowa w ust. 1, nie później niż do dnia zapoznania obwinionego z tymi aktami. 3. Z czynności zapoznania z aktami postępowania dyscyplinarnego sporządza się protokół. 4. Odmowa zapoznania się z aktami postępowania lub złożenia podpisu stwierdzającego tę okoliczność nie wstrzymuje postępowania. Rzecznik dyscyplinarny dokonuje wzmianki o odmowie w aktach postępowania. 5. Obwiniony ma prawo w terminie 3 dni od dnia zapoznania się z aktami postępowania dyscyplinarnego zgłosić wniosek o ich uzupełnienie. Na wydane przez rzecznika dyscyplinarnego postanowienie o odmowie uzupełnienia akt postępowania dyscyplinarnego obwinionemu służy prawo złożenia zażalenia. 6. Obwiniony ma prawo w terminie 3 dni od dnia zapoznania się z uzupełnionymi aktami postępowania dyscyplinarnego zgłosić wniosek o ich uzupełnienie w zakresie wynikającym z przeprowadzonych czynności dowodowych uzupełniających akta tego postępowania. 7. Rzecznik dyscyplinarny, po zapoznaniu obwinionego z aktami postępowania dyscyplinarnego, wydaje postanowienie o zakończeniu czynności dowodowych oraz sporządza sprawozdanie, które: 1) wskazuje prowadzącego postępowanie i przełożonego dyscyplinarnego, który wydał postanowienie o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego; 2) wskazuje obwinionego oraz określa zarzucane mu przewinienie dyscyplinarne, z opisem stanu faktycznego ustalonym na podstawie zebranych dowodów; 3) przedstawia wnioski dotyczące uniewinnienia, odstąpienia od ukarania lub wymierzenia kary albo umorzenia postępowania. Art. 133. [Wydanie orzeczenia]1. Na podstawie oceny zebranego w postępowaniu dyscyplinarnym materiału dowodowego przełożony dyscyplinarny wydaje orzeczenie o: 1) uniewinnieniu albo 2) odstąpieniu od ukarania, albo 3) ukaraniu, albo 4) umorzeniu postępowania. 2. Orzeczenie powinno zawierać: 1) oznaczenie przełożonego dyscyplinarnego; 2) datę wydania orzeczenia; 3) stopień, imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe obwinionego; 4) opis przewinienia dyscyplinarnego zarzucanego obwinionemu wraz z kwalifikacją prawną; 5) rozstrzygnięcie o uniewinnieniu, stwierdzeniu winy i odstąpieniu od ukarania lub wymierzeniu kary dyscyplinarnej albo umorzeniu postępowania dyscyplinarnego; 6) uzasadnienie faktyczne i prawne orzeczenia; 7) pouczenie o prawie, terminie i trybie wniesienia odwołania; 8) podpis, z podaniem stopnia, imienia i nazwiska przełożonego dyscyplinarnego, oraz pieczęć jednostki organizacyjnej SKW albo SWW. 3. Przełożony dyscyplinarny uchyla postanowienie, o którym mowa w art. 132 ust. 7, oraz przekazuje akta sprawy rzecznikowi dyscyplinarnemu do uzupełnienia, w przypadku stwierdzenia, że nie zostały wyjaśnione wszystkie okoliczności sprawy. 4. Przełożony dyscyplinarny umarza postępowanie dyscyplinarne w przypadkach, o których mowa w art. 125 ust. 1, albo gdy stało się ono bezprzedmiotowe z innej przyczyny. 5. Przełożony dyscyplinarny może odstąpić od ukarania, jeżeli stopień winy lub stopień szkodliwości przewinienia dyscyplinarnego dla służby nie jest znaczny, a właściwości i warunki osobiste funkcjonariusza oraz dotychczasowy przebieg służby uzasadniają przypuszczenie, że pomimo odstąpienia od ukarania będzie on przestrzegał dyscypliny służbowej oraz zasad etyki zawodowej. 6. Orzeczenie, o którym mowa w ust. 1, wraz z uzasadnieniem sporządza się na piśmie nie później niż w terminie 14 dni od dnia wydania postanowienia o zakończeniu czynności dowodowych. 7. Orzeczenie, o którym mowa w ust. 1, doręcza się niezwłocznie obwinionemu. 8. Jeżeli przełożony dyscyplinarny uzna, że należy wymierzyć karę dyscyplinarną, do której wymierzenia nie jest uprawniony, wniosek w tej sprawie wraz z aktami postępowania dyscyplinarnego przesyła odpowiednio Szefowi SKW i Szefowi SWW. 9. W przypadku zamiaru wymierzenia kary wydalenia ze służby w SKW albo SWW, odpowiednio Szef SKW i Szef SWW, przed wydaniem orzeczenia dyscyplinarnego, wzywa obwinionego w celu wysłuchania go. W wysłuchaniu uczestniczy rzecznik dyscyplinarny. Obwinionemu doręcza się sprawozdanie w terminie umożliwiającym zapoznanie się z nim przed wysłuchaniem. 10. Przepisu ust. 9 nie stosuje się w przypadku: 1) tymczasowego aresztowania obwinionego; 2) odmowy obwinionego stawienia się lub nieusprawiedliwionej nieobecności; 3) zaistnienia innej przeszkody uniemożliwiającej obwinionemu stawienie się w terminie 14 dni od dnia doręczenia postanowienia o zakończeniu czynności dowodowych. Art. 134. [Postępowanie dwuinstancyjne]1. Postępowanie dyscyplinarne jest dwuinstancyjne. Od orzeczenia wydanego w pierwszej instancji obwinionemu przysługuje odwołanie w terminie 7 dni od dnia doręczenia orzeczenia. 2. Odwołanie składa się odpowiednio do Szefa SKW i Szefa SWW za pośrednictwem przełożonego dyscyplinarnego, który wydał orzeczenie w pierwszej instancji. 3. Szef SKW albo Szef SWW odmawia przyjęcia odwołania, w drodze postanowienia, jeżeli zostało wniesione po terminie lub przez osobę nieuprawnioną albo jest niedopuszczalne. Postanowienie w tej sprawie jest ostateczne. 4. Jeżeli orzeczenie lub postanowienie w pierwszej instancji wydał odpowiednio Szef SKW i Szef SWW, odwołanie lub zażalenie nie przysługuje. Obwiniony może jednak w terminie, o którym mowa w ust. 1, zwrócić się odpowiednio do Szefa SKW i Szefa SWW z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy; do wniosku tego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołań od orzeczeń. Art. 135. [Postępowanie odwoławcze]1. W postępowaniu odwoławczym rozpoznanie sprawy następuje na podstawie stanu faktycznego ustalonego w postępowaniu dyscyplinarnym. Jeżeli jest to potrzebne do prawidłowego wydania orzeczenia. Szef SKW albo Szef SWW może uzupełnić materiał dowodowy, zlecając rzecznikowi dyscyplinarnemu prowadzącemu postępowanie dyscyplinarne wykonanie czynności dowodowych, określając ich zakres. 2. Z materiałami uzyskanymi w wyniku czynności dowodowych, o których mowa w ust. 1, rzecznik dyscyplinarny zapoznaje obwinionego. W terminie 3 dni od dnia zapoznania obwiniony ma prawo zgłoszenia odpowiednio Szefowi SKW i Szefowi SWW uwag dotyczących przeprowadzonych czynności dowodowych. Art. 136. [Komisja do zbadania zaskarżonego orzeczenia]1. Szef SKW albo Szef SWW, w terminie 7 dni od dnia wniesienia odwołania może powołać komisję do zbadania zaskarżonego orzeczenia, zwaną dalej „komisją”. 2. Komisja składa się z trzech funkcjonariuszy. 3. Przepisy art. 126 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do członków komisji. 4. Komisja może wysłuchać rzecznika dyscyplinarnego, obwinionego lub jego obrońcę. 5. Niestawiennictwo prawidłowo zawiadomionych: rzecznika dyscyplinarnego, obwinionego lub jego obrońcy nie wstrzymuje rozpoznawania sprawy. 6. Komisja może wystąpić do wyższego przełożonego dyscyplinarnego o uzupełnienie materiału dowodowego w trybie art. 135 ust. 1. Art. 137. [Sprawozdanie z wnioskiem dotyczącym sposobu załatwienia odwołania]1. Z przeprowadzonych czynności komisja sporządza sprawozdanie wraz z wnioskiem dotyczącym sposobu załatwienia odwołania. 2. Komisja przedstawia odpowiednio Szefowi SKW i Szefowi SWW sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, w terminie 21 dni od dnia jej powołania. 3. Rozpatrzenie odwołania przez Szefa SKW albo Szefa SWW powinno nastąpić w terminie 14 dni od dnia wpływu odwołania, a w przypadku powołania komisji – w terminie 7 dni od dnia otrzymania sprawozdania, o którym mowa w ust. 1. 4. Szef SKW albo Szef SWW może zaskarżone orzeczenie: 1) utrzymać w mocy albo 2) uchylić w całości albo w części i w tym zakresie uniewinnić obwinionego, odstąpić od ukarania, względnie wymierzyć inną karę, bądź uchylając to orzeczenie – umorzyć postępowanie dyscyplinarne w pierwszej instancji, albo 3) uchylić w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia przez przełożonego dyscyplinarnego, gdy rozstrzygnięcie sprawy wymaga przeprowadzenia czynności dowodowych w całości lub w znacznej części. 5. Postępowanie odwoławcze umarza się w przypadku cofnięcia odwołania. 6. W postępowaniu odwoławczym Szef SKW albo Szef SWW nie może wymierzyć surowszej kary dyscyplinarnej, chyba że zaskarżone orzeczenie rażąco narusza prawo lub interes służby. Art. 138. [Prawomocne orzeczenie]1. Orzeczenie lub postanowienie staje się prawomocne: 1) z upływem terminu do wniesienia odwołania lub zażalenia, jeżeli go nie wniesiono; 2) w dniu wydania przez organ odwoławczy orzeczenia lub postanowienia kończącego postępowanie. 2. Przełożony dyscyplinarny, po uprawomocnieniu się orzeczenia lub postanowienia, niezwłocznie wykonuje orzeczoną karę. 3. Przełożony właściwy w sprawach osobowych po uprawomocnieniu się orzeczenia niezwłocznie wykonuje karę ostrzeżenia o niepełnej przydatności do służby na zajmowanym stanowisku. 4. Przełożony, o którym mowa w ust. 3, po uprawomocnieniu się orzeczenia niezwłocznie wykonuje karę: wyznaczenia na niższe stanowisko służbowe, wydalenia ze służby przez wydanie decyzji odpowiednio o: zwolnieniu lub odwołaniu ukaranego z dotychczas zajmowanego stanowiska służbowego i mianowaniu go na niższe stanowisko służbowe albo zwolnieniu ukaranego funkcjonariusza ze służby. 5. Prawomocne orzeczenie o odstąpieniu od ukarania albo o ukaraniu oraz prawomocne postanowienie o odstąpieniu od wszczęcia postępowania dyscyplinarnego włącza się do akt osobowych funkcjonariusza. Art. 139. [Stosowanie przepisów Kodeksu postępowania karnego]1. W zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie do postępowania dyscyplinarnego stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego, dotyczące wezwań, terminów, doręczeń i świadków, z wyłączeniem możliwości nakładania kar porządkowych oraz zatrzymania i doprowadzenia świadków. W postępowaniu dyscyplinarnym do świadków nie stosuje się art. 184 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego. 2. O zwolnieniu od złożenia zeznania lub odpowiedzi na pytania osoby pozostającej z obwinionym w szczególnie bliskim stosunku osobistym rozstrzyga rzecznik dyscyplinarny. Na odmowę zwolnienia od złożenia zeznania lub odpowiedzi na pytania służy zażalenie w terminie 3 dni od dnia doręczenia postanowienia. Art. 140. [Zatarcie kary dyscyplinarnej]1. Zatarcie kary dyscyplinarnej oznacza uznanie kary za niebyłą. 2. Kary dyscyplinarne podlegają zatarciu po upływie: 1) 3 miesięcy od dnia wykonania kary upomnienia; 2) 6 miesięcy od dnia wykonania kary nagany; 3) 9 miesięcy od dnia wykonania kary surowej nagany i nagany z ostrzeżeniem; 4) 12 miesięcy od dnia wykonania kary ostrzeżenia o niepełnej przydatności do służby na zajmowanym stanowisku; 5) 15 miesięcy od dnia wykonania kary wyznaczenia na niższe stanowisko służbowe oraz obniżenia stopnia; 6) 18 miesięcy od dnia wykonania kary pozbawienia stopnia oficerskiego; 7) 24 miesięcy od dnia wykonania kary ostrzeżenia o niepełnej przydatności do służby. 3. W przypadku nienagannej służby, stwierdzonej w opinii służbowej, przełożony dyscyplinarny może zatrzeć karę dyscyplinarną przed upływem terminu określonego w ust. 2, jednak w przypadku kar, o których mowa w art. 109 ust. 1 pkt 5–9 nie wcześniej niż przed upływem połowy terminów, określonych w ust. 2 pkt 4–7. 4. Za wykazanie męstwa lub odwagi oraz znaczące wyniki w służbie przełożony dyscyplinarny może w każdym czasie zatrzeć karę dyscyplinarną. 5. Jeżeli funkcjonariusz zostanie ponownie ukarany przed zatarciem kary dyscyplinarnej, okres wymagany do zatarcia nieodbytej kary biegnie na nowo od dnia orzeczenia nowej kary. 6. W przypadku jednoczesnego wykonywania więcej niż jednej kary dyscyplinarnej zatarcie kar następuje z upływem terminu przewidzianego dla kary surowszej. 7. Zatarcie kary dyscyplinarnej powoduje usunięcie z akt osobowych funkcjonariusza orzeczenia o ukaraniu. Orzeczenie o odstąpieniu od ukarania usuwa się z akt osobowych po upływie 6 miesięcy od dnia jego uprawomocnienia się, przepisy ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio. Art. 141. [Wznowienie postępowania dyscyplinarnego zakończonego prawomocnym orzeczeniem]1. Postępowanie dyscyplinarne zakończone prawomocnym orzeczeniem wznawia się, jeżeli: 1) dowody, na podstawie których ustalono istotne dla sprawy okoliczności, okazały się fałszywe; 2) zostały ujawnione istotne dla sprawy okoliczności, które nie były znane w toku postępowania dyscyplinarnego; 3) orzeczenie wydano z naruszeniem obowiązujących przepisów, jeżeli mogło to mieć wpływ na treść orzeczenia; 4) orzeczenie zostało wydane w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostały następnie uchylone lub zmienione. 2. Postępowanie dyscyplinarne wznawia się na wniosek ukaranego lub obwinionego, albo w przypadku jego śmierci na wniosek członka rodziny uprawnionego do renty rodzinnej, jeżeli w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego stracił moc lub uległ zmianie przepis prawny będący podstawą wydania orzeczenia dyscyplinarnego. 3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, wniosek o wznowienie składa się w terminie miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. 4. Postępowania dyscyplinarnego, w przypadku śmierci obwinionego lub ukaranego, nie wznawia się na niekorzyść ukaranego po ustaniu karalności przewinienia dyscyplinarnego. 5. Postępowania dyscyplinarnego nie wznawia się po upływie 5 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia. 6. Przełożony dyscyplinarny, który wydał prawomocne orzeczenie dyscyplinarne, wznawia postępowanie dyscyplinarne z urzędu lub na wniosek ukaranego lub obwinionego albo, w przypadku jego śmierci, na wniosek członka rodziny uprawnionego do renty rodzinnej. O wznowieniu postępowania dyscyplinarnego z urzędu zawiadamia się ukaranego lub obwinionego albo, w przypadku jego śmierci, członka rodziny uprawnionego do renty rodzinnej. 7. Wniosek o wznowienie postępowania dyscyplinarnego wnosi się do przełożonego dyscyplinarnego, który wydał orzeczenie w pierwszej instancji, w terminie 30 dni od dnia, w którym obwiniony lub ukarany dowiedział się o okoliczności stanowiącej podstawę do wznowienia postępowania. 8. Jeżeli przyczyną wznowienia postępowania jest działalność przełożonego dyscyplinarnego, o którym mowa w ust. 6, o wznowieniu rozstrzyga wyższy przełożony dyscyplinarny. 9. Na postanowienie o odmowie wznowienia postępowania dyscyplinarnego ukaranemu oraz członkowi rodziny uprawnionemu do renty rodzinnej, o którym mowa w ust. 6, służy zażalenie odpowiednio do Szefa SKW albo SWW w terminie 7 dni od dnia doręczenia, z tym że na postanowienie wydane przez Szefa SKW albo SWW przysługuje jedynie w takim samym terminie wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Art. 142. [Czynności dowodowe ograniczone do przyczyn wznowienia]1. Po wznowieniu postępowania dyscyplinarnego przeprowadza się czynności dowodowe ograniczone do przyczyn wznowienia, a po ich zakończeniu, stosownie do poczynionych ustaleń, wydaje się orzeczenie: 1) uchylające dotychczasowe orzeczenie i stwierdzające uniewinnienie ukaranego lub umorzenie postępowania dyscyplinarnego albo 2) zmieniające dotychczasowe orzeczenie i wymierzające inną karę dyscyplinarną, albo 3) odmawiające uchylenia dotychczasowego orzeczenia. 2. Zmiana dotychczasowego orzeczenia i wymierzenie innej kary dyscyplinarnej nie może nastąpić po ustaniu karalności przewinienia dyscyplinarnego. 3. Orzeczenie kary surowszej od dotychczasowej jest możliwe tylko wtedy, gdy wznowienie następuje z urzędu i orzeczona kara jest rażąco niewspółmierna do popełnionego przewinienia dyscyplinarnego. 4. Jeżeli w następstwie wznowienia postępowania wymierzono karę łagodniejszą, ulegają uchyleniu skutki kary dotychczasowej, a w przypadku wymierzenia kary surowszej, jej wykonanie rozpoczyna się od dnia wymierzenia. 5. Na orzeczenie i postanowienie wydane w trybie wznowienia postępowania dyscyplinarnego służy ukaranemu lub obwinionemu, a w przypadku jego śmierci, członkowi rodziny uprawnionemu do renty rodzinnej, odwołanie lub zażalenie odpowiednio do Szefa SKW i Szefa SWW w terminie 7 dni od dnia doręczenia, z tym że na orzeczenia i postanowienia wydane przez Szefa SKW albo Szefa SWW przysługuje jedynie, w takim samym terminie, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. 6. Termin zatarcia kary zmienionej w następstwie wznowienia postępowania liczy się od dnia uprawomocnienia się orzeczenia o wymierzeniu nowej kary. Na poczet okresu zatarcia nowej kary zalicza się okres zatarcia, który upłynął od uprawomocnienia się orzeczenia kary dotychczasowej. Art. 143. [Skarga do sądu administracyjnego]Na orzeczenie kończące postępowanie dyscyplinarne wydane w wyniku rozpatrzenia odwołania funkcjonariuszowi przysługuje skarga do sądu administracyjnego. Art. 144. [Delegacja]Minister Obrony Narodowej określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla SKW i SWW szczegółowy tryb wykonywania czynności związanych z postępowaniem dyscyplinarnym w stosunku do funkcjonariuszy, przełożonych którzy posiadają władzę dyscyplinarną, w tym obieg dokumentów związanych z postępowaniem dyscyplinarnym, prostowanie błędów pisarskich i rachunkowych oraz innych oczywistych omyłek, oraz określi wzory postanowień i innych dokumentów sporządzanych w postępowaniu dyscyplinarnym, mając na względzie sprawność prowadzonego postępowania. Art. 145. [Stosowanie przepisów Kodeksu karnego]Przepisy art. 115 § 18 oraz art. 318 i 344 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. stosuje się odpowiednio do funkcjonariuszy SKW oraz SWW. Rozdział 7 Przepis końcowy Art. 146. [Wejście w życie] Ustawa wchodzi w życie w terminie określonym w ustawie z dnia 9 czerwca 2006 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego oraz ustawę o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: L. Kaczyński 1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 113, poz. 717, z 1999 r. Nr 99, poz. 1152, z 2000 r. Nr 19, poz. 239, Nr 43, poz. 489, Nr 107, poz. 1127 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 11, poz. 84, Nr 28, poz. 301, Nr 52, poz. 538, Nr 99, poz. 1075, Nr 111, poz. 1194, Nr 123, poz. 1354, Nr 128, poz. 1405 i Nr 154, poz. 1805, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 135, poz. 1146, Nr 196, poz. 1660, Nr 199, poz. 1673 i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 166, poz. 1608 i Nr 213, poz. 2081, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 99, poz. 1001, Nr 120, poz. 1252 i Nr 240, poz. 2407, z 2005 r. Nr 10, poz. 71, Nr 68, poz. 610, Nr 86, poz. 732 i Nr 167, poz. 1398 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708. 2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 162, poz. 1118 i 1126, z 1999 r. Nr 26, poz. 228, Nr 60, poz. 636, Nr 72, poz. 802, Nr 78, poz. 875 i Nr 110, poz. 1256, z 2000 r. Nr 9, poz. 118, Nr 95, poz. 1041, Nr 104, poz. 1104 i Nr 119, poz. 1249, z 2001 r. Nr 8, poz. 64, Nr 27, poz. 298, Nr 39, poz. 459, Nr 72, poz. 748, Nr 100, poz. 1080, Nr 110, poz. 1189, Nr 111, poz. 1194, Nr 130, poz. 1452 i Nr 154, poz. 1792, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 41, poz. 365, Nr 74, poz. 676, Nr 155, poz. 1287, Nr 169, poz. 1387, Nr 199, poz. 1673, Nr 200, poz. 1679 i Nr 241, poz. 2074, z 2003 r. Nr 56, poz. 498, Nr 65, poz. 595, Nr 135, poz. 1268, Nr 149, poz. 1450, Nr 166, poz. 1609, Nr 170, poz. 1651, Nr 190, poz. 1864, Nr 210, poz. 2037, Nr 223, poz. 2217 i Nr 228, poz. 2255, z 2004 r. Nr 19, poz. 177, Nr 64, poz. 593, Nr 99, poz. 1001, Nr 121, poz. 1264, Nr 146, poz. 1546, Nr 173, poz. 1808, Nr 187, poz. 1925 i Nr 210, poz. 2135, z 2005 r. Nr 64, poz. 565, Nr 86, poz. 732, Nr 132, poz. 1110, Nr 143, poz. 1199 i 1202, Nr 150, poz. 1248, Nr 163, poz. 1362, Nr 164, poz. 1366, Nr 169, poz. 1412, Nr 183, poz. 1538, Nr 184, poz. 1539 i Nr 249, poz. 2104 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708. 3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz. 593, Nr 99, poz. 1001, Nr 120, poz. 1252, Nr 121, poz. 1264, Nr 144, poz. 1530, Nr 191, poz. 1954, Nr 210, poz. 2135 i Nr 236, poz. 2355, z 2005 r. Nr 167, poz. 1397 i Nr 169, poz. 1412 i 1421 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708. 4) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 109, poz. 1031 i Nr 213, poz. 2081, z 2004 r. Nr 128, poz. 1351 oraz z 2005 r. Nr 132, poz. 1103 i Nr 143, poz. 1203. 5) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1999 r. Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 50, poz. 580, Nr 62, poz. 717, Nr 73, poz. 852 i Nr 93, poz. 1027, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071 i Nr 106, poz. 1149, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, z 2003 r. Nr 17, poz. 155, Nr 111, poz. 1061 i Nr 130, poz. 1188, z 2004 r. Nr 51, poz. 514, Nr 69, poz. 626, Nr 93, poz. 889, Nr 240, poz. 2405 i Nr 264, poz. 2641, z 2005 r. Nr 10, poz. 70, Nr 48, poz. 461, Nr 77, poz. 680, Nr 96, poz. 821, Nr 141, poz. 1181, Nr 143, poz. 1203, Nr 163, poz. 1363, Nr 169, poz. 1416 i Nr 178, poz. 1479 oraz z 2006 r. Nr 15, poz. 118, Nr 66, poz. 467, Nr 95, poz. 659 i Nr 104, poz. 708. 6) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1997 r. Nr 128, poz. 840, z 1999 r. Nr 64, poz. 729 i Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 48, poz. 548, Nr 93, poz. 1027 i Nr 116, poz. 1216, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071, z 2003 r. Nr 111, poz. 1061, Nr 121, poz. 1142, Nr 179, poz. 1750, Nr 199, poz. 1935 i Nr 228, poz. 2255, z 2004 r. Nr 25, poz. 219, Nr 69, poz. 626, Nr 93, poz. 889 i Nr 243, poz. 2426 oraz z 2005 r. Nr 86, poz. 732, Nr 90, poz. 757, Nr 132, poz. 1109, Nr 163, poz. 1363, Nr 178, poz. 1479 i Nr 180, poz. 1493. [1] Na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 lipca 2009 r. ( Nr 114, poz. 957) art. 129 ust. 1 pkt 5 w zakresie, w jakim umożliwia osobie obwinionej wybór obrońcy w postępowaniu dyscyplinarnym wyłącznie spośród funkcjonariuszy, jest niezgodny z art. 42 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.